________________
परमगुरुश्रीवृद्धिचन्द्रेभ्यो नमः । इन्द्रियपराजयदिग्दर्शन.
જહેણે બાલપણુમાં જગને ખરું પરાક્રમ બતલાવ્યું,
સાથે ખેલવાવાળા સુરનું માન ચમત્કારે ટાળ્યું; એવા શ્રીપ્રભુ મહાવીરનું ધ્યાન ધરીને મનથી આજ,
કરૂં ગ્રંથની રચના ન્હાના,ઇકિયે વશ કરવા કાજ
સંસારમાં સમસ્ત પ્રાણિ સુખના અભિલાષી અને દુઃખના હેપી માલૂમ પડે છે. દરેક પ્રાણિયે સુખનાં સાધનેને મેળવવા અને દુઃખનાં કારણેને નષ્ટ કરવા તૈયાર રહે છે. છતાં સારાં સાધના અભાવથી સુખની પ્રાપ્તિ થતી નથી અને દુઃખ દૂર થતું નથી. ઉલટો દુઃખ દાવાનળ વધારે નજીકમાં આવતું જાય છે. આનું કારણ એટલું જ છે કે, જેને પ્રાણિ સુખનું સાધન માને છે, તે, સુખનું સાધન નહિ, પરંતુ નિમંત્રણ કરીને દુઃખને હેરી લાવનાર ત છે. જેમકે પંચેન્દ્રિયના વિષયે. આ પંચેન્દ્રિયના વિષને તમામ પ્રાણિ સુખનાં સાધને માને છે, પરંતુ પરિણામે તે કેટલાં દુઃખદાયી થઈ પડે છે, તેનું જ વિગુર્શન આ નાનકડા પુસ્તકમાં કરવામાં આવશે.
૧ સ્પર્શેન્દ્રિય, ૨ રસનેન્દ્રિય, ૩ ધ્રાણેન્દ્રિય, ૪ ચણરિદ્રિય અને ૫ શ્રવણેન્દ્રિય, આ પાંચ ઇંદ્ધિનાં નામે તે પ્રાયઃ તમામ મનુષ્ય જાણતા જ હોય છે. પરંતુ એ પાંચેના કેટલા અને કયા કયા વિષય છે, તે ઘણું શેડા મનુષ્ય જાણતા હશે. એટલા માટે એકએક ઇન્દ્રિયના કેટલા અને ક્યા કયા વિષયે છે, તે પ્રારંભમાં બતાવવું જરૂરનું છે,
