________________
(૮) कोई भी मनुष्य होगा ? धिक् मां धिक् ! धिक्कार है मुझको कि, मैं अन्ध होकरके ऐसे दुष्कृत्यमें भी प्रवृत्त हो रहा हूं। लेकिन हे आत्मन् ! इस दुराचारमे प्रवृत्ति किसने कराई ? । दुष्ट चक्षुरिન્દ્રિય !”
આ વિચાર કરતાં કરતાં બાવાજીને કે દેવતા પ્રદીપ્ત થયે. આમ તેમ જોતાં બીજું કંઈ ન પ્રાપ્ત થતાં રેંટીયાની લેઢાની સળી તેમના દેખવામાં આવી. બસ, તે સળી લઈને ખચાખચ બન્ને આંખમાં ખેશી ઘાલી–આંખે ફેડી નાંખી, તેથી લેહીની ધારા વહેવા લાગી, એટલામાં પેલી સ્ત્રી શૃંગાર સજીને આવી. અને જૂએ છે તે બાવાજીને ચક્ષુહીન દેખ્યા અને લેહી વહેતું જોયું. બાવાજીને પૂછયું –બાવાજી! બાવાજી! આ શું થયું?” બાવાજીએ
यु:-'लडकी ! जिसने मुझको पराधीन बनाया था, उसकोही मैंने दंड दे दिया । अब मैं जगतकी समस्त स्त्रियोंको अपनी माता, વહન મોર પુરિયાં તમન્નતા હૈ” આવી વાત ચાલતી હતી, તેવામાં પેલે ભક્ત શેઠ આવ્યું. તે તે બધું વૃત્તાન્ત જાણુને આશ્ચર્યમાં ગરકાવજ થઈ ગયું. પછી તે બાવાજીને ધીરે ધીરે તેમના આસને લઈ ગયે.”
સારાંશ એ લેવાને છે કે-જે ચક્ષુરિન્દ્રિય આવા અનર્થોને કરે છે, તેજ ચક્ષુરિન્દ્રિયને જ્ઞાનપૂર્વક સારા કાર્યમાં જોડવામાં આવે, તે ઘણોજ લાભ થઈ શકે.
શ્રીમહાવીરદેવના શાસનમાં અનશન કરવાવાળા મેઘકુમારાદિ સુનિયેએ શરીરને વસરાવા સમયે નેત્રની છૂટ રાખેલી, કેમકે નેત્ર સિવાય જીવદયા પાળી શકાતી નથી. જીવદયાને માટેજ સમસ્ત
વ્યવહારના નિયમે છે. આ વાત સમસ્ત બુદ્ધિમાનેએ એકી અવાજે કબૂલ કરી છે. વળી નેત્રથીજ દેવાધિદેવની શાન્તમુદ્રાનાં પણ દર્શન થઈ શકે છે. રાવણ, આકુમાર અને રણધીરકુમાર જેવાઓએ નેત્રેદ્વારા જ પુણ્ય પાર્જન કર્યું છે. વર્તમાનકાળમાં પણ નેત્રથી જ જિનરાજની મૂત્તિને દેખીને અત્યન્ત લાભ મનુષ્ય ઉઠાવે છે. નેત્ર સિવાય
