________________
ચતુષ્ક, મધ્યસંઘયણચતુષ્ઠ, નીચગેત્ર, ઉદ્યોત, અશુભવિહાગતિ અને સ્ત્રીવેદ-આ ૨૫ પ્રકૃતિને સાસ્વાદનને અંતે બંધવિચ્છેદ થવાથી તથા મનુષ્ય આયુષ્ય અને દેવાયુષ્ય -એ બે આયુષ્યને અબંધ હોવાથી ૭૪ પ્રકૃતિ બાંધે છે.
તથા અનંતાનુબંધિ ચતુષ્ક, સ્થાવર, એકેનિદ્રય, વિકલેનિયત્રિક-આ ૯ પ્રકૃતિને ઉદય વિચ્છેદ થવાથી, દેવાનુપૂર્વી, નરકાનુપૂર્વી અને તિર્યંચાનુપૂર્વીને અનુદય થવાથી તેમજ મિશ્રમેહનીયને ઉદય થવાથી ૧૦૦ પ્રકૃતિને ઉદય હોય છે,
તથા સાસ્વાદ પ્રમાણે ૧૪૭ પ્રકૃતિની સત્તા હોય છે.
૪ અવિરતિસમ્યગ્દષ્ટિ ગુણસ્થાનઃ यथोक्तेषु च तत्त्वेषु रुचिर्जीवस्य जायते । निसर्गादुपदेशाद्वा सम्यक्त्वं हि तदुच्यते ॥१८॥
ગાથાથ - જીવની, સર્વ કહેલા તોમાં સ્વાભાવિક અથવા ઉપદેશ આદિથી જે રૂચિ થવી, તે સમ્યક્ત્વ. (૧) નિસગ સમ્યકત્વ :
ભાવાર્થ – સંઝિપચેન્દ્રિય ભવ્ય પ્રાણને પૂર્વ ભવના અભ્યાસ વિશેષથી ઉત્પન્ન થયેલા અતિનિર્મળ ગુણયુક્ત આત્માના સ્વભાવથી જીવાદિ પદાર્થમાં જે શ્રદ્ધા થાય, તે નિસર્ગસમ્યત્વ.
