________________
૨૮ નિયાગ અષ્ટક
[ ૧૯૯
ધ્યાન રૂપ ધાગ્યાથી જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોના હામ કર્યાં છે તે મુનિ ભાવયાગથી નિયાગને પામ્યા છે. निश्चितो ચા:-નિયા: નિશ્ચિત યાગ તે નિયાગ, નિશ્ચિત એટલે નિર્ધારિત નિશ્ચય કરેલું. પ્રસ્તુતમાં ભાવયાગ નિશ્ચિત-નિર્ધારિત છે. અર્થાત્ જેમાં પશુવધ થાય છે તે યાગ-યજ્ઞ નિર્ધારિત નથી, કર્મીને ખાળવા રૂપ ભાવયાગ નિર્ધારિત છે. પશુવધ વગેરે રૂપ યાગ દ્રવ્યયાગ છે. કને ખાળવા રૂપ યાગ ભાવયાગ છે. દ્રવ્યયાગ યજ્ઞ છે અને ભાવયાગ નિયાગ છે. ધ્યાનથી બ્રહ્મમાં જ્ઞાનમય આત્મામાં કર્માં ખપી જાય છે. આથી અહીં કહ્યું કે—જેણે પ્રદીપ્ત બ્રહ્મ રૂપ અગ્નિમાં ધ્યાન રૂપ ધાગ્યાથી ૧૨૪B ધામ્યા એટલે સામધેની ઋચા (–મંત્ર વિશેષ). આ ચાના પાòપૂર્વક યજ્ઞમાં સમિધ્ (વિશિષ્ટ પ્રકારનું કાષ્ઠ) નાખવામાં આવે છે.
........
=
पापध्वसिनि निष्कामे, ज्ञानयज्ञे रतो भव ! | સાવધૈ: વર્મયજ્ઞ: વિજ, મૂતિષ્ઠામનયાવિહૈઃ ? રા (૨) વા. – પાપને નાશ કરનાર (અને) નિ. – કામના રહિત જ્ઞા. જ્ઞાન રૂપ યજ્ઞમાં રતઃ • આસક્ત સવ – થા. મૈં. – સુખની ઇચ્છાથી આ. – મલિન ક્ષા. – પાપસહિત .ક રૂપ યજ્ઞાથી વિમ્ – શું ( પ્રયાજન છે ) ?
--
૧૨૪B ઉત્તરા. અ. ૧૨ ગા. ૪થી૪૪
-
