________________
૧૪૨ ]
૧૯ તત્ત્વદષ્ટિ અષ્ટક
દૃષ્ટિ તુ – તા ની. . – રૂપ રહિત આત્મામાં મેં. – મગ્ન થાય છે.
(૧) પૌલિક દૃષ્ટિ ( રૂપવાળી હોવાથી ) રૂપ જોઈ ને તેમાં મેહુ પામે છે. જ્યારે તત્ત્વદૃષ્ટિ ( રૂપ રહિત હેાવાથી) રૂપ રહિત આત્મામાં મગ્ન થાય છે.૮૭
भ्रमवाटी बहिष्टि - श्रीमच्छाया तदीक्षणम् । अभ्रान्तस्तत्त्वदृष्टिस्तु, नास्यां शेते सुखाशया ॥२॥
(૨) વૈં. – બાહ્ય દૃષ્ટિ સ્ત્ર. – ભ્રાન્તિની વાડી છે. તા.ખાદ્ય દૃષ્ટિના પ્રકાશ સ્ત્ર. – ભ્રાન્તિની છાયા છે. તુ – પરંતુ . ત. – ભ્રાન્તિ રહિત તત્ત્વની દૃષ્ટિવાળા માં – ભ્રમની છાયામાં છુ. – સુખની ઈચ્છાથી ન શેતે – સૂતા નથી.
-
―
(૨) બાહ્યદૃષ્ટિ ભ્રાન્તિની વાડી છે. ખાદ્યદૃષ્ટિના પ્રકાશ ભ્રાન્તિની છાયા છે, ભ્રાન્તિ રહિત તત્ત્વષ્ટિવાળા આત્મા સુખની ઇચ્છાથી ભ્રાન્તિની છાયામાં શયન કરતા નથી.
પૌદ્ગલિક વસ્તુઓમાં સુખ છે એવી બુદ્ધિ એ ખાદ્યષ્ટિ છે. આવી બુદ્ધિ ( = ખાદ્યષ્ટિ ) ભ્રાન્તિથી–વિપરીત જ્ઞાનથી થાય છે. આથી અહી બાહ્યષ્ટિને ભ્રાન્તિની વાડી કહી છે. બાહ્યદૃષ્ટિના પ્રકાશ એટલે કે માદ્યષ્ટિથી જોવુ એ ભ્રાન્તિની ૮૭ યા. શા: પ્ર. ૧૨ ગા. ૧૦