________________
૧૬ મધ્ય
અષ્ટક
[ ૨૯
મુસાફરી, ઘર, કુટુંબ, સમાજ વગેરે સ્થળે જ્યાં જેવું ઔચિત્ય સાચવવાનું હોય ત્યાં તેવું ઔચિત્ય સ્વશક્તિ અદિ મુજબ સાચવે. જેમ મયૂરશિશુના પછામાં આકર્ષક ગ–ચિત્ર સ્વાભાવિક હોય છે, પીછાને કઈ ચીતરતું નથી, તેમ અપુન"ધક જીવમાં આ ગુણે પરના દબાણ કે ભય આદિ વિના સ્વાભાવિક–સહજભાવે હોય છે.
માર્ગાભિમુખ-માગપતિતઃ– જ્યારે રાગાદિ વિશેષ રૂપે ઘટે છે ત્યારે અપુનબંધક જીવ માર્ગભિમુખ અને માર્ગ પતિત બને છે. માર્ગ એટલે વિશિષ્ટ (ચતુર્થાદિ) ગુણસ્થાનની પ્રાપ્તિ કરાવનાર સ્વાભાવિક (મિથ્યાત્વમેતાદિના) પશમ વિશે ષથી થતી સર્ષને પિસવાની લાંબી નળીની જેમ ચિત્તની સરળ ગતિ. ચિત્તની સરળ ગતિ એટલે ચિત્તમાં કદાગ્રહ, વિષયતૃષ્ણા આદિ રૂપ વકતાના ત્યાગથી મધ્યસ્થતા સંતેષ આદિ ગુણેને પ્રાદુર્ભાવ ૭૮ કેઈના મતે આ બે અવસ્થાઓ અપુનબંધથી
ઊતરતી કેટિની છે. ૭૯ જંગલમાં સર્ષ વાંશ વગેરેની નળીમાં પેસી જાય છે.
આ નળી સરળ હોય છે. જે નળી વાંકી હોય તે સર્યા તેમાં પેસી શકે નહિ.
