________________
અહો ! શ્યામ શરીરવાળા આ કુતરાના મુખમાં રહેલા શ્વેત દાંતની પંક્તિ જાણે કે મરકત મણિમય પાત્રમાં રાખેલા મુક્તાફળની શ્રેણિ હોય તેવી શોભે છે.” આવી પ્રશંસા સાંભળી તે દેવ વિસ્મય પામ્યો.
ત્યાર પછી કૃષ્ણ વાસુદેવ શ્રી નેમિનાથને વાંદી ઘેર આવ્યા ત્યારે તે દેવ તેની અશ્વશાળામાંથી સર્વજનો દેખતાં એક અથરત્નનું હરણ કરી ધીમે ધીમે ચાલ્યો, તેની પાછળ સૈન્ય તથા સર્વે કુમારો ગયા. તે સર્વેને તે દેવે લીલામાત્રથી જીતી લીધા, છેવટે કૃષ્ણ વાસુદેવ આવ્યા, તેણે તેને પૂછ્યું કે - “તું શા માટે મારા અશ્વરત્નનું હરણ કરે છે ?” તેણે જવાબ આપ્યો કે - “આને હરણ કરવાની મારામાં શક્તિ છે, તેથી હરણ કરૂં છું. તમારામાં જો શક્તિ હોય તો મને યુદ્ધમાં જીતી આ અશ્વ ગ્રહણ કરો.” તે સાંભળી કૃષ્ણે કહ્યું – “ક્યા યુદ્ધ વડે હું તારી સાથે યુદ્ધ કરૂં?” તેણે કહ્યું – “પૂત (કુલા)ના યુદ્ધ વડે યુદ્ધ કરો.” તે સાંભળી કૃષ્ણ બે હાથ વડે કાન ઢાંકી ખેદયુક્ત થઈ કહ્યું કે – “ભલે તું અશ્વને લઈ જા, પરંતુ હું નીચ યુદ્ધ વડે યુદ્ધ નહીં કરું.” તે સાંભળી પ્રસન્ન થયેલા દેવે પ્રત્યક્ષ થઈ તેની પ્રશંસા કરી કહ્યું કે – “તમારા ગુણની ઈંદ્ર પ્રશંસા કરી, તેની પરીક્ષા કરવા માટે આ સર્વ મેં કર્યું છે. ઈંદ્ર તમારા જેવા ગુણ કહ્યા તેવા જ તમે છો.” ઈત્યાદિક કહી ફરીથી દેવે કહ્યું કે – “હે વાસુદેવ ! દેવનું દર્શન નિષ્ફળ ન હોય તેથી કાંઇપણ ઇષ્ટ વસ્તુ માંગો.” ત્યારે કૃષ્ણ કહ્યું કે – “હાલ દ્વારકા નગરીમાં મારીનો ઉપદ્રવ છે, તેને શાંત કરવાનો ઉપાય બતાવો, કે જેથી ફરી આવો ઉપદ્રવ ન થાય.” તે સાંભળી તે દેવે તેને ગોશીર્ષ - ચંદનની એક ભૂરી આપી કહ્યું કે – “છ છ માસે આ ભેરીને તમારી સભામાં વગાડવી, તેનો શબ્દ બાર યોજન સુધી સંભળાશે. તે શબ્દને જે કોઈ સાંભળશે, તેને પૂર્વના વ્યાધિ નાશ પામશે અને નવા વ્યાધિ છ માસ સુધી થશે નહીં.” આ પ્રમાણે કહી તે દેવ સ્વસ્થાને ગયા. પછી કૃષ્ણ તે ભેરી સેવકને આપી કહ્યું કે – “છ છ માસે સભામાં આ ભેરી તારે વગાડવી અને એને સારી રીતે સાચવી રાખવી.” પછી બીજે દિવસે સભામાં તે ભેરી વગાડી. તેના શબ્દથી આખી દ્વારકા નગરીના લોકોના વ્યાધિ નષ્ટ થઈ ગયા.
રનરસચય ૦ ૦.