________________
ઇચ્છનાર તો સૌ કોઇ હોય છે, પરંતુ તે મેળવવાનો યત્ન કરનારા એવા અર્થીઓ તો કોઇક જ હોય છે. તથા તે રત્નના આકર પણ લોકમાં થોડા જ હોય છે, એટલે રત્નની ખાણો કોઇ કોઇ સ્થળે જ હોય છે. તે જ પ્રમાણે શુદ્ધ ધર્મરત્નના અર્થી અને તે શુદ્ધ ધર્મના દાતા અત્યંત થોડા જ હોય છે. (૪૬૪)
(૨૮૫) જૈન ધર્મ સિવાય અન્યત્ર મોક્ષ નથી हुंति जड़ अवरेहिं, जलेहि पउराओ धन्नरासीओ । મુત્તાહતનિત્તી, હોફ પુળો સાફીરેળ ॥ ૪૬૯ ॥ एवं सुरनररिद्धी, हवंति अन्नाणधम्मचरणेहिं । अक्खयमुक्खसुहं पुण, जिणधम्माओ न अण्णत्थ ॥ ४६६ ॥
અર્થ : જો કે બીજા નક્ષત્રોની વૃષ્ટિનાં જળ વડે ઘણાં ધાન્યના સમૂહો પાકે છે, પરંતુ મુક્તાફળ (મોતી)ની ઉત્પત્તિ તો સ્વાતિ-નક્ષત્રના જળથી જ થાય છે; તે જ પ્રમાણે દેવ અને મનુષ્યની સમૃદ્ધિ અજ્ઞાન (મિથ્યા) ધર્મના આચરણ વડે (અજ્ઞાન કષ્ટ વડે) પણ પ્રાપ્ત થઇ શકે છે, પરંતુ અક્ષય (જેનો નાશ નથી) એવું મોક્ષનું સુખ તો જિનધર્મ સિવાય પ્રાપ્ત થતું નથી. જૈનધર્મમાં બતાવ્યા પ્રમાણે આચરણ કર્યા સિવાય મોક્ષ સુખ પ્રાપ્ત થતું નથી. (૪૬૫-૪૬૬)
(૨૮૬) જગતને કોણ શોભાવે છે ?
जं चि खमइ समत्थो, धनवंतो जं न गव्विओ होइ । जं च सुविज्जो नमिओ, तं तिहिं अलंकिया पुहवी ॥ ४६७ ॥
અર્થ : જે પોતે સમર્થ (બળવાન) છતાં અન્ય ઉપદ્રવકા૨ી મનુષ્યો ઉપર ક્ષમા રાખતો હોય, જે પોતે ધનવાન છતાં ગર્વિષ્ઠ ન હોય, તથા જે પોતે વિદ્યાવાન (વિદ્વાન) છતાં નમ્ર-વિનય ગુણવાળો હોય, આ ત્રણ પુરૂષો વડે આ પૃથ્વી અલંકૃત છે. (૪૬૭) (આ ત્રણ પ્રકારના મનુષ્યોથી આ પૃથ્વી શોભે છે.)
રત્નસંચય ૦ ૨૦૧