________________
તે ઉપર દૃષ્ટાંત આપે છે कत्थ वि फलं न छाया, कत्थ वि छाया न सीयलं सलिलं । जलफलछायासहिया, तं पि अ सरोवरं विमलं ॥ ४६० ॥
અર્થ : કોઈ ઠેકાણે વૃક્ષોને ફળ હોય પણ સારી છાયા ન હોય, કોઈ ઠેકાણે છાયા હોય પણ શીતળ જળ ન હોય; માટે જળ, ફળ અને છાયા સહિત નિર્મળ સરોવર કોઇક ઠેકાણે જ હોય છે. (૪૬૦) (નિર્મળ જળવાળા સરોવરને કીનારે છાયા ને ફળવાળા વૃક્ષો હોય તો તે વધારે શાંતિ આપે છે. તેમ ધન, દાન અને માન યુક્ત હોવાથી શોભા પામે છે.) (૨૮૧) જીવ અને કર્મનું અલગ અલગ બળવાનપણું
कत्थ वि जीवो बलिओ, कत्थ वि कम्माइ हुंति बलिआई । जीवस्स य कम्मस्स य, पुव्वनिबद्धाइं वयराइं ॥ ४६१ ॥
અર્થ : કોઈ વખત જીવ-આત્મા બળવાન હોય છે અને કોઈ વખત કર્મો બળવાન હોય છે. જીવ અને કર્મને પૂર્વભવના (અનંત ભવના) બાંધેલા વેર ચાલ્યા આવે જ છે. (કોઈ સત્સમાગમાદિકના કારણથી જીવને પોતાના સ્વરૂપનું ભાન થતાં યથાશક્તિ આત્મવીર્યને ફોરવે છે ત્યારે કર્મનું જોર ચાલતું નથી અને કુસંગાદિકને લીધે જીવ મિથ્યાત્વ અવિરત્યાદિકની ક્રિયામાં મગ્ન થાય છે ત્યારે તે પોતાના સ્વરૂપને તથા સામર્થ્યને ભૂલી જવાથી કાંઈપણ કાર્ય સ્વતંત્ર કરી શકતો નથી, તેથી તે કર્મને જ આધીન રહી કર્મ જેમ નચાવે તેમ નાચ કરતો ભવમાં ભ્રમણ કર્યા કરે છે.) (૪૬ ૧)
(૨૮૨) સુપાત્રદાનનું માહાભ્ય सिरिसिज्जंसकुमारो, निस्सेयसमाहिओ कहं न वि होइ । फासुअदाणपहावो, पयासिओ जेण भरहम्मि ॥ ४६२ ॥
અર્થઃ શ્રી શ્રેયાંસકુમાર નિઃશ્રેયસ સમાધિનો-મોક્ષનો અધિકારી કેમ ન હોય? હોય જ. કારણ કે તેણે આ ભરતક્ષેત્રમાં પ્રાસુક દાનનો પ્રભાવ
રત્નસંચય - ૧૯૯
