________________
३१८
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे હવાથી ચોથી વિભક્તિમાં આવેલ છે. (A) છૂટાં વા ૨/૨/૨૬
છૂટું ધાતુના કર્મને વિકલ્પ સંપ્રદાન સમજવું.
સામ્ય સાધૂન વ હૃતિ- સાધુઓ સાધુઓની સ્પૃહા કરે છે–ચેથી વિભક્તિ છે. (B) क्रुद्हेासूयार्थे योगे य प्रति कोपः स संप्रदानम् २/२/२७
પ્રગમાં કે ધાર્થક, દ્રોણાર્થક, ઈર્ષ્યાર્થક અને અસૂયાર્થક ધાતુ વપરાયેલા હોય અને એ પ્રયોગોમાં જેના પ્રત્યે ક્રોધ થત હેય, દ્રોહ થતું હોય, ઈર્ષા થતી હોય કે અસૂયા થતી હોય તેને સંપ્રદાન સમજવું.
ક્રેધ-અસહનશીલતા. દ્રોહ-કેઈનું ખરાબ કરવું. ઈર્ષાબીજાની ઉન્નતિ જોઈને ચિત્તમાં બળતરા થવી. અસૂયા–ગુણે હોવા છતાં દોષ કાઢવા.
મૈત્રાય કૃધ્ધતિ=ૌત્ર ઉપર કેધ કરે છે મૈત્રાંચ દ્રશ્નતિ-મૈત્ર ઉપર દ્રોહ કરે છે મૈત્રાય ફંર્થતિ=ૌત્ર ઉપર ઈર્ષા કરે છે મૈત્રાય સૂતિ મૈત્ર ઉપર અસૂયા કરે છે.
આ બધા પ્રયે ગોમાં મૈત્ર પ્રત્યે કેધ છે, દ્રોહ છે, ઈર્ષા છે અને અસૂયા છે માટે તે સંપ્રદાન થવાથી તેને ચેથી વિભક્તિ લાગી છે.
॥ २४ ॥ नोपसर्गात्क्रुद्रुहा २।२।२८