________________
अव्ययानि
२४१
અપર શબ્દ એકલે હોય અથવા જવાની પૂર્વમાં દિગૂવાચી શબ્દ હોય અને જ્યારે જાત પ્રત્યય લાગે ત્યારે ઘરનું
રૂપ થાય છે.
અપક્ષ તપશ્ચા =પશ્ચાત અથર્, માતઃ વાસઃ વાપાછળ રમ્ય છે. પાછળથી આવ્યા કે પાછળ રહેઠાણ છે.
दक्षिण+अपर+आत्-दक्षिण+पश्च+आत्-दक्षिणपश्चात रम्यम् , કારઃ રાતઃ વા-દક્ષિણ એ અપર ભાગ રમ્ય છે. દક્ષિણ એવા અપર ભાગમાંથી આવ્યો અથવા દક્ષિણ એવા અપર ભાગમાં વાસ.
॥ ४० ॥ वोत्तरपदेऽर्धे ७।२।१२५ पश्चार्धम् । अपरार्धम् ।
અપર શઢ એકલે હોય અથવા પર પછી વર્ષ શબ્દ ઉત્તર પદમાં આવેલ હોય અને દિશાવાચી શબ્દ જ શબ્દની પૂર્વમાં હેય અને થઈ શબ્દ ઉત્તરપદમાં આવેલું હોય તો પર ને વિકલ્પ પ પ્રાગ થાય છે.
અપાઈ=+=+=ાર્ધમૂ-કપરાર્ધમ-બીજે અર્ધભાગ કે પાછલો અર્ધ ભાગ.
ક્ષિણ+મા+અર્થ = + 1 + 3 = ક્ષિાપદ્યાર્થ, રબાપા =દક્ષિણ દિશાને બીજે અર્ધ ભાગ.