Apbhramsa Pathavali

SR No.: 023391
Original Sutra Author: N/A
Author: Madhusudan Chimanlal Modi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1935
Total Pages: 386
Language: Apbhramsa
Classification: Book_Devnagari
File Size: 21 MB

Page 23

स्वयंभूए रचेला हरिवंशपुराणना भागमांथी एक संधि लेवामां आव्यो छे. तेमां तेणे टाकी अने. मागधी भाषाने अनुसरता अपभ्रंशनां कडवक आप्यां छे" तेमां पण विदग्धता बताववानो ज यत्न छे.
आपणने अत्यारे मळतुं साहित्य, अपभ्रंश, प्राकृतनी माफक, साहित्यनी प्रकृष्ट भाषा थई त्यार पछीनुं छे; तो पण तेनुं दूध पी ऊछरेली अर्वाचीन देश्यभाषाओनुं स्वरूप तेने अवलंबीने ज विकस्यु, एने माटे पूरावा आपी शकाय एम छे. अपभ्रंश प्रकृष्ट भाषा थयानो उल्लेख धरसेन बीजाए (इ स. ५५२-५६२) पोताना बाप गुहसेन संबंधी लेखमां को छे. तेमां गुहसेनने “ संस्कृत, प्राकृत,अपभ्रंश ए त्रणे य भाषाना प्रबन्धोनी रचनाथी जेनु अंतःकरण वधारे निपुण थयुं छे, " एम वर्णव्यो छे.२२ आ बतावे छे के इ. स. ना छठा सैकामां ते साहित्यभाषा बनेली हती. वळी त्रण ज भाषा तरोके संस्कृत, प्राकृत अने अपभ्रंशने वर्णवेलां होई, अपभ्रंश ए एक ज साहित्यभाषा हती एम ठरे छे. आ पहेलांनो अपभ्रंशना प्रयोगनो एक दाखलो मळे छे. ते वसुदेवहिंडी जे इ. स. ५८९ पहेलांनो प्रन्थ छे, तेमा छे.२७ आथो जूनो अपभ्रंशनो प्रयोग दृष्टिगोचर थतो नथी. भरतना नाटयशास्त्रमा अपभ्रंश गीत छे एम बतावत्रा एक विद्वाने यत्न कयों छे; परंतु ते गीतने झीणवटथो तपासतां ए अपभ्रंशभाषानां होवानी प्रतीति थती नथी.२५ आपणने मदतुं अपभ्रंशसाहित्य नवमा दशमा सैकानुं छे; एटले के ते बोलाती बंध पडी, अने साहित्यमा स्थिर थई त्यार पछीन छे. मळी आवता बधा अपभ्रंशसाहित्यमा सामान्यतः जुदापणु छे व नहि. जो ए लोकोनी बोलाती भाषा होत तो रूपरचनामां क्यांक खास फेरफारो जुदाजुदा प्रदेशमा रही लखता कविओमां आव्या होत. बी के जो अपभ्रंश साहित्यभाषा न होत तो, निझाम राज्यमां
२१. अपभ्रंश-पाठावली-उद्धरण, ४. कडवक. १-४. मागधी. कडवक. ११. टाक्की.
२२. Indian Antiquary Vol. 10. P. 284. संस्कृतप्राकृतापभ्रंशभाषात्रयप्रतिबद्धप्रबन्धरचनानिपुणतरान्तःकरणः । आ प्रमाणे वल्लभीराज गुहसेननु विशेषण आपवामां आन्युं छे.
२३. अपभ्रंशपाठावली. उद्धरण. १४.
२४. डा. याकोबी अने तेने अनुसरी डॉ. गुणे ए भविसत्तकहानी प्रस्तावना. मां आ प्रमाणे यत्न को छे. तेनो निरास Indian Historical Quarterly Vol.VIII.No.4.M.Ghosh:Prakrit verses in Bharata-Natya Sastra. के. ह. ध्रुव ‘पद्धरचनानी अतिशसिक आलोचना' पान.२८३-२८६.