________________
પરિકેદ. સુભાષિતપ્રશંસા-અધિકાર.
૧૫૭ સુભાષિતની ઉત્તમ રતમાં ગણના. .धर्मो यशो नयो दाक्ष्यं, मनोहारि सुभाषितम् ।। इत्यादिगुणरत्नानां, संग्रही नावसीदति ॥ ५॥
ભૂમુિવિ. ધમ, કીર્તિ, ન્યાય, ચતુરતા અને સુંદર ભાષિત ઇત્યાદિ ગુણરૂપ ૨ને સંગ્રહ કરનાર મનુષ્ય દુઃખને પામતે નથી. પ.
સુભાષિત રસ આગળ બીજા રસે તુચ્છ છે. द्राक्षा म्लानमुखी जाता, शर्करा चाश्मतां गता । सुभाषितरसस्याग्रे, सुधा भीता दिवं गता ॥ ६॥
सुभाषितरत्नभाण्डागार. સુભાષિતરૂપી રસની આગળ દ્રાક્ષા કરમાયેલ મેઢાવાળી થઈ ગઈ અને સાકર પથ્થર (કરપણુના) સ્વરૂપને પામી અને અમૃત ભય પામીને સ્વગમાં પલાયન કરી ગયું. ૬.
સુભાષિતહીન પુરૂષની પંડિતમાં સભામાં સ્થિતિ. -
રથોદ્ધતા. यस्य वकुहरे सुभाषितं, नास्ति नाप्यवसरे मजल्पति । आगतः सदसि धीमतामसौ, लेख्यनिर्मित इवावभासते ॥ ७ ॥
ભૂમુિ વરી. જે પુરૂષના મુખમુહુરમાં સુભાષિત નથી, તે પુરૂષ સમય આવતાં કાંઈ બેલી શક નથી અને વિદ્વાનોની સભામાં વખતે એ મૂખ પુરૂષ આવ્યું હેય તે ચિત્રમાં લખેલી પુરૂષની છબી (ટા) માફક ભાસમાન થાય છે એટલે માત્ર દેખાય છે એટલું જ છે. ૭.
સુભાષિત એ સત્તમ કળા છે.
બાથ. एकापि कला मुकला, वचनकला किं कलाभिरपराभिः । વલ મોવી, નવીનાં ઝામર | ૮ ||
