________________
જૈનધમ ના સરળ પચિય
-
ચારિત્ર :- ૧. સામાયિક :- પ્રતિજ્ઞાપૂર્વક સસાવદ્ય પ્રવૃત્તિને જીવનભર ત્યાગ અને પંચાચાર-પાલન દ્વારા સમભાવમાં રમણતા, ૨. ઇંદાપસ્થાપનીય :- સડેલા અ’ગની જેમ દૂષિત પૂચારિત્ર પર્યાયના છેઃ પૂર્વક અહિંસાદિ મહાવ્રતમાં સ્થાપન, મહાત્રતારાપણુ....૩. પરિહાર-વિશુદ્ધિ :નવ સાધુથી ત્રણ વિભાગે ૧૮ માસ સુધી વહન કરાતા રિહાર નામના તપમાં પળાતુ ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્ર. ૪. સુક્ષ્મસ પાયઃ૧૦ મા ગુણુસ્થાનકનું અંતિમ અત્યંલ્પ રાગવાળું ચારિત્ર. ૫. ચથાખ્યાત :–વીતરાગ મહર્ષિ નું ચારિત્ર.
પંચાચાર
સાધુજીવનમાં જેમ અહિંસાદિ મહાવ્રતા એ નિવૃત્તિ માર્ગ છે, એમ જ્ઞાનાદિ ગુણની પ્રાપ્તિ, રક્ષા અને વૃદ્ધિ માટે પંચાચારનુ પાલન એ પ્રવૃત્તિમાર્ગ છે. તે આ,—જ્ઞાનાચાર દશ નાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર અને વીર્યાચારનુ પાલન. એથી આત્મામાં જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર અને તપગુણ તથા સત્વ વિકસે છે.
૧. જ્ઞાનાચાર :—૮ પ્રકારે :−૧. ‘કાળ’ એ સંધ્યા, મધ્યાહ્ન, અને મધ્યરાત્રિ વગેરે અસ્વાધ્યાયના સમય ટાળીને ચેાગ્ય કાળે ભણવુ. ૨. વિનય—ગુરુ –જ્ઞાનિ–જ્ઞાનસાધનાને વિનય કરવા. ૩. બહુમાન—ગુરુ વગેરે પર હૃદયમાં અત્યંત અહુમાન ધરવું. ૪, ઉપધાન—સૂત્રના તપ આફ્રિ વાળા ઉપધાન, ચેાગે દ્વહન કરવા. ૫. અનિન્દ્વવ-જ્ઞાનદાતા અને જ્ઞાનનો અપલાપ ન કરવેશ. ૬-૭-૮. વ્ય'જન-અથ ઉભય