________________
- રેમિ ભ તે !-મૂ ત્ર
ખાન પાન વિગેરે જીવનચર્યાને લગતા શાસ્ત્રો, નીતિ નિયમાને લગતું શાસ્ત્ર, દેહ અને શરીર ધર્મને લગતું શાસ્ત્ર, રાજ્યનીતિ, વ્યાપાર, કૃષિ વિગેરે જીવનવ્યવહારને લગતાં શાસ્ત્રો, સંગીત વિગેરે કળાએાધક શાસ્ત્રો, ધર્મશાસ્ત્ર વિગેરે વિગેરે. ’
“ એ બધું બરાબર છે. પરંતુ આ ઉપરથી આપ શું કહેવા ઈચ્છે છે, તે સમજાયું નથી. ”
ઃઃ
હું જે કહેવા ઇચ્છું છું તે હવે જ બરાબર સમજાશે, સાંભળે!——
આપણી ઘણીખરી બાહ્ય પ્રવૃત્તિઓમાં આપણું શરીર ભાગ લેતું આપણે જાણીયે છીએ, પરંતુ એ બધી પ્રવૃત્તિઆમાં શરીર કયા કયા નિયમે ભાગ લે છે ? એ નિયમે ઠરાવી આચાર્યોએ દ્ર કાયાશાસ્ર રચ્યું.
છતાં એ પ્રવૃત્તિઓની પાછળ એકલું શરીર જ કામ કરે છે એમ નથી. બીજા કાઈ પણ તત્ત્વની તેની પાછળ મદદ છે, એમ એ શેાધક આચાર્યોને જણાયું. ‘કાયાશાસ્ત્રના નિયમે જેને લાગુ પડતા નથી તેવું જે એક તત્ત્વ શરીરની પ્રવૃત્તિની પાછળ કામ કરતું માલૂમ પડયું, તેનુ નામ - મન હતું. હવે ‘ મન છે. તેના નિયમે
'
.
” કયા ધેારણે ઠરાવ્યા છે. તેનુ નામ
ET
પાતાની પ્રવૃત્તિઓ કરે
’
6 માનસશાસ્ત્ર