________________
સા મા યિ કે ધર્મ અને તીર્થ નું શા સ ન ત –
છે અંગે પાંગાત્મક છે, ગમિક–અગમિકાત્મક છે, અંગપ્રવિષ્ટ, અંગબાહ્ય છે, કાલિક-ઉત્કાલિક છે, ઉત્સર્ગ–અપવાદ રૂપ છે. સમ્યગ્દર્શન, સમ્યગજ્ઞાન, સમ્યગચારિત્ર નિપ્રણય છે. દ્રવ્યાનુયેગ, ચરણ-કરણનુગ, ગણિતાનુયેગ, અને ધર્મકથાનુયોગ રૂપ છે. સમ્યકત્વ, શ્રત, દેશવિરતિ અને સર્વ વિરતિ સામાયિક ધર્મમય : સામાયિક ધર્મમાં પ્રવૃત્તિ કરાવવાના અપૂર્વ સામયુક્ત છે: તાત્પર્યગ્ર હી નિર્ણયામક વિદ્વાન્ત રત્નોને સંચય કષ છે. સંત પુરુષોના હિતને માટે છે, સત્પદાર્થોના વિવેચનાત્મક છે, માટે સર્વથા સત્ય છે. કેવળીભષિત છે, માટે કેવલિક છે. પ્રતિસ્પર્ષિ રહિત હોવાથી અનુત્તર છે, અપ્રતિહત સંપૂર્ણ વિશ્વ વિષાનું પ્રતિપાદક છે, માટે પરિપૂર્ણ છે, વિશ્વમુખ છે. સમ્યગ્દર્શનને પાત્ર શકિત પ્રમ ણે ગમ્ય છે. અસમ્યગ્દર્શનીને અગમ્ય છે. સમ્યફ છતાં પરંપરિગ્રહિત થવાથી વિપરીતાર્થવિબોધ, કે અન્યથા જાવાથી મિથ્યા થાય છે.
કલ્પ એટલે-સામાચારી, નિયમ, તંત્રયુક્તિ, આચાર, આસ્રાય, વ્યવહારઃ સર્વ અધિકારીઓના ત્રિકાળ વિષયક સર્વ કપ પદ્ધતિસર શાસ્ત્રીય વિવેચનપૂર્વક શ્રુતમાં વર્ણ વવામાં આવ્યા છે. જેવા કે –
તીર્થકલ્પ, તીર્થકરકલ્પ, ગણધરકલ્પ, મનઃ પર્યાયકલ, અવધિકલ્પ, કેવળકલ્પ, શ્રુતક, આચાર્યાકલ્પ, ઉપાધ્યાયકલ્પ, ગચ્છકલ્પ, ગણક૫, સંઘક૫, કુલકલપ, જનકલ્પ,
ર૦૫
