________________
કરે મિ ભં તે !-- 2
દેશ સ્થાનની યત્કિંચિત સમવસરણરચનાનુકાર વિશિષ્ટ સૌન્દર્યયુક્ત જન તથા, તીર્થના મહત્વના સર્વ કાર્યો પર એકતંત્રતા અને તંત્રપરતંત્રતાની મુદ્રાસૂચક –મહા સમવસરણમાં શ્રી તીર્થંકર પ્રભુની હાજરીમાં પ્રવર્તતા મહત્વના સર્વકાર્યોના પ્રસંગેની ઉજજવળતાના અનુકરણ રૂપ તે સકળ સામગ્રીની-નંદિમય મૂર્તિની સ્થાપનાયુક્ત ક્ષેત્ર મર્યાદામાં જ સર્વ કા પ્રવર્તાવવાની–ોજનાઃ એ બને યોજનાઓ તંત્રની સુતંત્રતા સૂચવે છે.
૧૪. કૃતકૃત્ય એવા તીર્થકર ભગવતે પણ અનેક ભમાં તીર્થની મદદથી જ ભાવિતાત્મા થઈ, તીર્થકરપણા સૂધી પહોંચ્યા હોય છે, અને તીર્થના સ્થાપક તથા પ્રવર્તક છતાં પિતે પણ તીર્થનું એક સર્વોત્તમ પ્રધાન અંગ છે. તેથી જ ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈ “ નામે તિથસ ” કહી તીર્થને નમસ્કાર કરે છે. કારણ કે—જેમ સમ્રાટને રાજ્યશાસનરાજ્યતંત્રાન્તર્ગત સમ્રાર્ન કલ્પને અનુસરીને વર્તવાનું હોય છે, તેમ ધર્મતીર્થસમ્રાટ તીર્થકરેને પણ તીર્થકલ્પાન્તર્ગત તીર્થંકરેના શાશ્વત્ કલ્પને અનુસરીને જ વર્તવાનું હોય છે.
૧૫. સમવસરણના મધ્ય ભાગમાં બેસીને જ્યારે તીર્થકરે પિતાના જીવનમાં અનુભવેલા સામાયિક ધમની હાદિક દેશના જગતના કલ્યાણ માટે સતિશયિની વાણી દ્વારા પ્રકાશે છે ત્યારે, જેમાં પુષ્કરાવ મેઘની અનવરત ધારાથી મુદ્દલ પત્થર પણ કંઈક આર્ટ થાય છે, તેમ
