________________
પ્રગટ પ્રકાશ અને તી પ્રથા ન
“विज्ञानघन एवैतेभ्यो भूतेभ्यः समुत्थाय तान्येवानुવિનશ્યતિ ન પ્રચસંજ્ઞાન્તિ, ત્તિા” [ વિજ્ઞાનધન આત્મા પંચભૂતમાં ઉત્પન્ન થઇ. તેમાં જ વિલય પામે છે. ભરણુ પછી તેની સંજ્ઞા કાયમ નથી. અર્થાત્ પુનર્જન્મ નથી. ]
[
“અગ્નિહોત્ર સુદુયાત્ મો વામઃ ।'' [ સ્વર્ગના જ્જુએ અગ્નિહાત્ર હામ કરવા જોઇએ. ]
પહેલા વાક્ય ઉપરથી તમને અમ સમાયું છે કે, પુનજન્મ નથી. અને બીજા વાક્ય ઉપરથી એમ સમજાયું છે કે, પુનર્જન્મ છે. આ જ તમારા સંશયનું ખીજ છે. ”
'
હા પ્રભુ ! ” “ પ્રથમ વાક્યમાંના વિજ્ઞાનઘન શબ્દના અર્થ આત્મા ન કરતાં, કોઇ પણ વસ્તુનું જ્ઞાન કરતી વખતે પ્રવતા ઉપયાગ-જ્ઞાનની પ્રવૃત્તિ કે જ્ઞાનના વ્યાપાર ’ એવા કરવા.
એક જ્ઞાન વ્યાપાર ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે પૂર્વના જ્ઞાનવ્યાપાર નાશ પામે છે. વળી બીજો જ્ઞાનવ્યાપાર ઉત્પન્ન થાય એટલે પ્રથમના જ્ઞાનવ્યાપાર નાશ પામે છે, એટલું જ નિહું પણ તે જ્ઞાનવ્યાપારનું પૂર્વનું નામ પણ કાયમ રહેતું નથી. દાખલા તરીકે~~
કોઈ ઋદ્ધિમાન્ગૃહસ્થ સુંદર ઘેાડાએ જોડાવી શીઘ્રગામી વાહનમાં બેસીને રસ્તે જતા હોય, ત્યારે તેમની દૃષ્ટિ એક પછી એક, એમ અનેક પદાર્થો પર પડે છે. તે વખતે
૧૩૫
