________________
કરે મિ ભં તે !-સૂત્ર
તેઓની કઈ પણ પ્રવૃત્તિ કે રચના મૂળતત્ત્વરુપે ત્રિકાળમાં અબાધિત જ રહે છે. અને રહેવી જ જોઈએ. ”
આ ભેદ હવે કંઈક સમજાય છે, અને એટલું વિશેષ પણ સમજાય છે કે-જનસમુહનું કેટલુંક ઉદાત્ત અને ઉચ્ચ વર્તન સાધન સામગ્રીને લીધે શોભે છે. સાધન સામગ્રી પર જ તેને ઘણે આધાર હોય છે, એમ કહીએ તે પણ ચાલે. ત્યારે આ મહાપુરુષનું વર્તન બહારની કોઈ પણ સાધન સામગ્રીનું આશ્રિત નથી, એટલું જ નહીં પરંતુ વન પશુઓની માફક કેવળ શરીર સાધ્યેય નથી. પરંતુ શરીર, મન વિગેરેની પાછળ રહેલો આત્મા જ અંદરથી અપૂર્વ પ્રકાશ ફેંકે છે, જેને લીધે તેઓને આ ઉદાત્ત અને વિકટ જીવનવ્યવહાર પ્રવર્તી શકે છે. અને શેભી શકે છે. આ ઉપરથી એમને આત્મા કઈ બળવત્તર ભૂમિકા પર હશે ? તેની તે માત્ર કલ્પનાજ કરવી રહી. "
એ મહાત્મા પુરુષ અત્યારે ક્યાં વિચરતા હશે ? આજ સુધીમાં ક્યાં ક્યાં વિચર્યા હશે ? કેવી કેવી અનુકૂળતા–પ્રતિકૂળતાઓ વચ્ચે પસાર થયા હશે ? તેમને માથે કેવાં કેવાં વિતર્ક વિત્યાં હશે? આજે બાર બાર વર્ષો વીતી ગયાં. તેમને જીવનવ્યવહાર કે હશે? પિતાના એ પવિત્ર પ્રયત્નમાં કેટલો વિકાસ કર્યો હશે ? વિગેરે જીજ્ઞાસાએ ખરેખર, અત્યારે એકાએક જાગૃત થઈ આવે છે. ”
