________________
त्वमेव दुःखं नरकस्त्वमेष !
તું પાતેજ દુઃખરૂપ છે, તુ પાતેજ નરક છે. હુ આત્મન ! તુજ તારા દુશ્મન છે, અને તારા મિત્ર પણ તુજ છે. અજ્ઞાન જ્ઞાનાવરણીય ક્રમના ઉઠયથી ઉભેા થતા ઢાષ છે. નિદ્રા દનાવરણીય કર્મના ઉદયથી ઉભા થતા દેષ છે. મિથ્યાત્વ હાસ્ય, રતિ, અરતિ, ભય, શાક, દુગુચ્છા, અવિરતિ, પુરૂષવેદ્ય, સ્ત્રીવેદ અને નપુસકવેદ માહનીય કર્મના ઉદયથી ઉભા થતા દ્વેષ છે, અને દાનાંતરાય, લાભાંતરાય, ભેગાંતશય, ઉપભાગાંતરાય થા વીર્યંતરાય એ અતરાય ક્રમના ઉદયથી ઉભા થતા દેશે. છે. એ બધા દાષાને શ્રી અતિ હણ્યા છે, એટલેજ તેઓ અરિહંત કહેવાય છે.
અરિહંતદેવ દાષાને-દુશ્મનોને નમાવનારા છેઃ
તેમણે અઢારે દેને દુશ્મનાને નમાવ્યા છે, હરાવ્યા છે. માટે તેમને નમસ્કાર છે. અરિહંતે એ ઢાષાને નમાવ્યા છે; જ્યારે એ ઢાષાએ આપણને નમાવ્યા છે. અહિં ત દ્વાને નમાવનાર છે માટે તેમને નમસ્કાર છે. આપણી સ્થિતિ :
ર્કોમાન આનંદઘનજી મહારાજ ક્માવે છે:“ જે તે' જીત્યારે તેણે હું' છતિ રે, પુરૂષ કસ્યુ' મુજ નામ.
"1
“ હે પ્રભુ ! જે જે દુશ્મનાને આપે જીત્યા છે તેનાથી
હું છતાએલા છું. હું પુરૂષ નામને પણ લાયક નથી. ”
