________________
૧૭૯
ઘડી રહે, આયુષ્ય પ્રબળ હોય અને ત્યાંથી પડે તે પહેલે ગુણસ્થાને પણ જાય. થડા પણ કષાયનો વિશ્વાસ કરવા જેવું નથી. અગીયારમે ગુણસ્થાને ચડેલાને પણ પાડીને કષાય અનંતકાળ ૨ખડાવે છે. છેડા પણ કષાય અનંતકાળ ૨ખડાવે :
થોડું પણ ઋણ, થોડે પણ ત્રણ થોડા અગ્નિ અને થડે કષાય પણ આગળ જતાં આત્માને પાયમાલ કરે છે.
ડું પણ હોય તે દરિદ્રી બનાવે, દાસ્યાત્વ કરાવે, એટલેજ કહ્યું છે “દેણે ભલો ન ભાપકે ત્રણ વધતાં વધતા ભગંદર થાય ને ત્રાસને પાર ન રહે. થડે અગ્નિ પણ ફેલાતાં ફેલાતાં વનના વન અને ગામના ગામને બાળી નાખે. ન બળવા દેવું હોય તે અગ્નિને ફેલાતાં અટકાવવો જોઈએ. તેવી જ રીતે થોડા પણ કષાય અનંતકાળ ૨ખડાવે. માટે કષાયને ઉપશમાવવો જોઈએ. પહેલાં ત્રણ ચારિત્રમાં બાર કષાયના ક્ષય, ઉપશમ અથવા ક્ષયોપશમ હોય છે. ચેાથામાં પંદર અને પાંચમામાં સેળે કષાયનો ઉપશમ અગર ક્ષય હોય છે. વૈરાગ્ય વગર ત્યાગ થતો નથી :
ચક્રવતીએ પણ ષટૂખંડની સાયબી છોડી ચારિત્ર અંગીકાર કરે છે અને આત્મ કલ્યાણ કરે છે. વૈરાગ્ય હોય તે ષટૂખંડની સાયબી છેડવી પણ સહેલી છે, અને શૈરાગ્ય ન હોય તે ફાટેલ કંથા છેડવી પણ કઠિન છે. ચક્રવર્તીઓએ તે ષટૂખંડની સાયબીને તૃણની જેમ છોડી છે. આત્માનું કલ્યાણ સાધવું હોય તે ચારિત્ર અંગીકાર
