________________
૧૨૨
પ્રતિક્રમણ હેતુગર્ભિત સ્વાધ્યાયઢાળ-૧૬/ગાથા-૧થી ૪૧
ગાથા :
નૃપ કહે “કિમ' ? તવ સા કહે, “રાજ મારગે ઘોડો દોડાવે રે;
જીવી પુણ્ય હું તેહથી, એ પહેલો પાયો મનિ આવે રે. ભવિ૦ ૬ ગાથાર્થ -
રાજા તે પુત્રીને પૂછે છે કેવી રીતે? ત્યારે તે કહે છે રાજમાર્ગમાં ઘોડો દોડાવે છે. હું પુણ્યથી તેનાથીઘોડાથી, જીવી છું. તે પહેલો પાયો મનમાં આવે છે. Ill.
ગાથા :
બીજો પાયો નરપતિ, સમભાગ સભા જેણે આપી રે; વૃદ્ધ તરુણ કોઈ નવિ ગણ્યો, ત્રીજો તાત તે જેણે મત થાપી રે.
ભવિ૦ ૭ દેહચિંતાયે તે ગયો, અન્ન ટાટું થાયે તે ન જાણે રે; ચોથો તૂ શિખિ-પિચ્છ ક્યાં? કિમ સંભવે ઇણે ટાણે રે ?
ભવિ૦ ૮
ગાથાર્થ :
બીજો પાયો રાજા, જેણે સમાન ભાગે આ સભા આપી. વૃદ્ધ તરુણ કોઈ ન ગણ્યો=વૃદ્ધ યુવાનનો ભેદ પાડ્યો નહિ. ત્રીજો મૂર્ખ મારો પિતા છે. જેણે મને થાપીને મૂકીને, દેહચિંતાએ ગયો. અન્ન=ભોજન, ઠંડું થાય છે તે જાણતો નથી. ચોથો તું છે કે મોરપીંછ અહીં ક્યાં સંભવે? Il૭-૮II.
ગાથા :ચિત્ત ચમક્યો રાજા ગયો, ઘરિ સા ગઈ બાપ જિમાડી રે; સ્મર શર સમ તાસ ગુણે હર્યું, નૃપ-ચિત્ત તે મૂક્યું ભગાડી રે.
ભવિ૦ ૯