________________
પ્રકરણ ૨૬
અંતઃકરણના ડંખ જે કેટલાંક વર્ષોથી દબાઈ ગયા છે તે જાગશે. સ્વા પાસે ગમે તેવું જૂ ુ ખેલી શકાય એ ધેારણ અત્યાર સુધીમાં વધારે પ્રસરેલું છે તે એછું થઈ જશે,
૩૪૩
ખીજા અનેક ગુણ્ણા
આ સિવાય નીતિને અંગે અનેક સદ્ગુણાને વિચાર કરી શકાય. એ સ ધર્માંના વિષયા પણ બની શકે છે, પણ નીતિના ધેારણે પણ એને વિચાર કરી શકાય. સદ્ગુણાને અંગે માટી માટી ઘેાડી ખાખતાના વિચાર કરવા અહીં પ્રાસંગિક છે.
નીતિવાળા માણસને અંગ્રેજીમાં ‘ જેન્ટલમેન' કહે છે. તેના ધારણમાં અનેક સદ્ગુણાને સમાવેશ થાય છે. એ સર્વ ગુણ! સ્ત્રી અને પુરુષને સરખી રીતે લાગુ પડે છે.
દાખલા તરીકે સભ્યતાપૂર્વક ખેલવું, માનસહિત ખેલવું, દુઃખ ન લાગે. તેવું ખેલવું, સામાને હિત કરે તેવું ખેલવું, ગાળાગાળી કરવી નહિ, પારકી નિંદા કરવી નહિ, જે હકીકત આપણે જાણતા ન હાઈએ તેવી બાબતમાં અન્ય ઉપર આળ ચડાવવાં નહિ, પેાતાના નાના ગુણાને મેટા કરી તાવવા નહિ, દંભ-કપટ ન કરવાં, ખાટા દેખાવ ન કરવા, ધન મેળવવાની તૃષામાં વિવેકને ભૂલવેા નહિ, વિકથા કરવામાં વખતની બરબાદી કરવી નહિ, કજિયાકકાસ કરવા નહિ, મારામારી કરવી નહિ, વિના કારણ કાઈને કટાળેા આપવા નહિ, પરસ્ત્રીને મામેન સમાન ગણવી, વ્રુત ખેલવું નહિ, સટ્ટો ખેલવા નહિ, વેશ્યા વારાંગનાના પરિચય કરવા નહિ, માંસ ખાવું નહિ, કાઈ પણ આકારમાં દારૂ પીવા નહિ, ક્રાઇ જીવને વિનાકારણ મારવા નહિ, શિકાર કરવા નહિ, નિયમિત થવાની ટેવ ચૂકવી નહિ, પેાતાને પચે તેથી વધારે ખારાક લેવા નહિ, મિત્ર સ્વજનના યાગ્ય સત્કાર કરવા, ધરના માણસાને સ
