________________
મંત્રી-મંડળ રાણા રાજસિંહ સમક્ષ ઉપસ્થિત થયું. વિનયાવનત બનીને અરજ ગુજારતાં એણે કહ્યું : રાણાજી ! પ્રજા વતી અમે એવી વિનંતિ કરીએ છીએ કે, સૂર્ય બનીને આપે પ્રજાને દર્શન આપવા ને ‘સૂર્યપૂજા’ની ટેકને અખંડિત રાખવા આટલી કૃપા કરવાની છે. પ્રજાને આપના વ્યક્તિત્વમાં સૂર્યના અંશાવતારનો સાક્ષાત્કાર થાય છે. માટે કટોકટીની આજની પળે આપના દર્શન મેળવીને એ ‘સૂર્યપૂજા'ની ટેક ટકાવી રાખ્યાની સંતોષાનુભૂતિ માણવા મહેલના આંગણે મહાસાગરની જેમ ઉમટી છે અને આપની પ્રતીક્ષા કરી રહી છે. માટે સૂર્યની અદાથી આપ પધારો.
રાણા તો આ વિનંતિ સાંભળીને કિંગ જ રહી ગયા. રાજમાતાના આશ્ચર્યાનંદને પણ આરો-ઓવારો ન રહ્યો. સૂર્ય સમું સન્માન આપનારી પ્રજાના રાજા તરીકે રાજસિંહ ગૌરવ અનુભવી રહ્યા, આવા સન્માનને પાત્ર સુપુત્રની જનેતા બનવાના સદ્ભાગ્ય બદલ રાજમાતાની છાતી પણ ગજગજ ફૂલી ઉઠી. મા-દીકરો બંને મહેલની બહારના આંગણે પધારતાં પ્રજાએ એવા હર્ષનાદથી ગગનને ગજવી મૂક્યું કે, સૂર્યસમ તેજસ્વી રાણા રાજસિંહને ઘણી ખમ્મા. ઘણી ખમ્મા !
પ્રજાનો આવો અહોભાવ નિહાળીને રાણા અને રાજમાતાની આંખેથી હર્ષની આંસુધાર વહી નીકળી, તો ‘સૂર્યપૂજા’ની ટેક અખંડિત રાખવા આવી કૃપાવર્ષા કરનારા રાજવી પર પ્રજા ઓળઘોળ બનીને ઓવારી ઉઠી. રાજા-પ્રજા એ દહાડે અનેરી ધન્યતા અનુભવી રહ્યા. ત્યારથી ‘સૂર્યપૂજા’નું એવું એક ‘અર્થઘટન'વ્યાપક બન્યું કે, જેથી કટોકટીની પળે ‘સૂર્યપૂજા'ની ટેક જાળવી જાણવા માટે મેવાડને એક નવું જ પીઠબળ અને પથદર્શન પ્રાપ્ત થયું.
આકાશના ઓવારેથી અનરાધાર વરસતી મેઘમહેર અટકવાનું નામ જ લેતી નહોતી, એનું આંશિક અનુકરણ કરતી રાજમાતાએ મહેલમાં
>
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૧
૮૩
