________________
જો ઇણકે કુળ કેરી શાખા, જાણે ખોજ ગાવે રે, ખોજ જાય જગમેં તો પણ તે, સહુથી બડે કહાવે રે.
* એસા. પાપા અથવા નરનારી નપુંસક, સઉકી એ છે માતા રે, ષટુ મત બાલકુમારી બોલત, એ અચરિજકી બાતારે.
એસા. ૬ાા લોક લોકોત્તર સહુ કારજમેં, યા વિના કામ ન ચાલે રે, ચિદાનંદ એ નારીશું રમણ, મુનિ મનથી નવિ ટાલે રે.
એસા. છા
હંસરત્ન મંજૂષા. ભા. ૨ - પા.૩૧૧ એસા જ્ઞાન વિચારો પ્રીતમ!
હે પ્રીતમ! હે શુધ્ધ ચિદાનંદસ્વરૂપ આત્મા, ગુરૂગમથી શૈલી સમજીને હું હવે પછી કહું છું તેના જ્ઞાનનો વિચાર કરો.
એક સ્ત્રી છે તે બાળકમારી છે છતાં સ્વામીની શોભા કરે છે, તેનો જ સ્વામી છે તે જ તેનો પિતા છે તેને જગતનો હિતકારી કહ્યો છે.
આ સ્ત્રી સમતા-વિરતિ છે, તેના સ્વામી વિરતિ ધારણ કરનારની શોભા વધારે છે વળી તે બાળકમારી છે તેણે એક નાથ સ્વીકારેલો નથી જે તેનો સ્વામી કહેવાય છે તે વિરતિધારી જ તેના પિતા કોણ છે તેને જન્મ આપનાર છે. વિરતિ ધારણ કરનાર પોતાનામાંથી જ તેને પ્રગટાવે છે. વળી તે વિરતિધારી આખા જગતના સર્વ પ્રાણીના હિતેચ્છુ હોય છે.
હવે તે બાળા (વિરતિ) આઠ દીકરી પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિ રૂપ થઈ છતાં તે સ્વભાવે બ્રહ્મચારિણી જ કહેવાય છે. તે આઠ પુત્રીને પૂર્ણચંદ્ર જે શુધ્ધસ્વરૂપી આત્મા તેની સાથે પરણાવી છે, તેણે તેને
