________________
પદ' બંધમાં રચાયેલી હરિયાળીઓ હોવા છતાં બે હરિયાળી અધ્યાત્મ “સ્તુતિ" કાવ્ય પ્રકારની છે. “ઉઠી સવારે સામાયિક લીધું અને નારીજી મોટા ને કંથજી નાના” એ સ્તુતિસ્વરૂપની હરિયાળી છે. તેનો બાહ્યદેહ સ્તુતિનો છે, આંતરદેહ હરિયાળીનો છે. રસ, અલંકાર, વિચારસમૃદ્ધિ, અભિવ્યક્તિમાં રહેલાં રૂપકો, પ્રતીકો અને વિરોધાભાસની વિશિષ્ટતાને કારણે કાવ્ય સાહિત્યના અણમોલરત્ન તરીકે તેને સ્થાન આપીએ તો તે અતિશયોક્તિ નહિ કહેવાય. કવિની અનેરી મસ્તી - મિજાજનો સ્વાભાવિક પરિચય તેમાંથી થાય છે.
વરસે કંબલ ભીંજે પાણી, માછલીએ બગ લીધો તાણી, ઉડે ઉડે રે આંબા,કોયલ હોરી,કીય સીંચતા ફલીએ બીજો રે. ૧ાા ઢાંકણીએ કુંભારજ ઘડીયો, લંગડા ઉપર ગર્દભ ચઢીયો, નિશા ધોવે ઓઢણ રોવે, શકરો બેઠો કૌતુક જોવે. ઘર આગ બળે અંગીઠા તાપે, વિશ્વાનલ બેઠો ટાઢ, ખીલો દૂઝે ને ભેંસ વિલોએ, મીની બેઠી માખણ તાપે. દાવા વહુ વીઆઇ સાસૂ જાઇ, લહૂડે દેવર માતા નીપાઈ, સસરો સૂતો વહુ હિંડોળે, હાલો હાલો શોભાવી બોલે. ૪ સરોવર ઉપર ચઢી બિલાઈ, ખંભણ ઘરે ચંડાળી જાઈ, કીડી સુતી પોલન માવે, ઊંટ વળી પરનાળે જાવે. પાા ડોકરી દૂઝી ભેંસ વહુકે, ચોર ચોરે ને તલાર બાંધી મૂકે, એ હરિયાળી જે નર જાણે, મુખે કવિ “દેપાલ' વખાણે. દા
અકલંક ગ્રંથમાળા - પુષ્પ - ૧૭૭, પા. ૩૯ વરસે કાંબલ ભીજે પાની
(૧) અર્થ : “વરસે કાંબલ” એટલે ઇન્દ્રિયો કર્મ કરે છે તેથી
