________________
૩૦૪
=
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ આકુળ-વ્યાકુલતા ટાળી, શાંતિમાં રાખે છે. આવી રીતે દરેક દોષમાંથી મુક્ત કરીને તેના પ્રતિપક્ષી આત્મગુણને ઉત્પન્ન કરનાર સમતાભાવ, એ, આત્માનું મહાન પરાક્રમ છે.
કર્મના વિપાકોદય સમયે જીવનમાં ઉત્પન્ન થતી લેભ, આવેશ, ઉશ્કેરાટ, ગભરાટ, અરિથરતા–આકુળ વ્યાકુળતા, આતુરતા, તન્મનાર ઈત્યાદિ રાગદ્વેષની લાગણઓને અટકાવીને તેના પ્રતિપક્ષી આત્મગુણને પ્રગટ કરવા દ્વારા કર્મપ્રકૃતિને રસ નિષ્ફળ બનાવી જીવને સ્વસ્વભાવમાં સ્થિર બનાવી રાખનાર સમતા જ છે. સમતાને કેળવવાને અભ્યાસ રાખ્યું હોય તે તેના સંસ્કાર, આગામી ભવમાં પણ ભવાંકુરને નાશ કરવામાં સહાયક બનશે
સમતાવંત મહાત્માઓની સાન્નિધ્યમાં રહેતા નિત્યના વૈરી પ્રાણિઓ પણ પોતાના વૈરભાવને ભૂલી જાય છે. આધિ. વ્યાધિ અને ઉપાધિરૂપ ત્રિતાપથી પીડાતા સંસારના પ્રાણિઓ, સમતારૂપી અમૃતધારાથી સિંચાઈ પરમ શાંતિને અનુભવે છે. આ સમતાનું સુખ એ જ મોક્ષના સુખની વાનગી છે. શાશ્વત સુખના સ્થાનરૂપ મોક્ષપ્રાપ્તિને અનન્ય ઉપાય સમતા જ છે. રેગ્યતા મુજબ ભિન્નભિન્ન જીવની અપેક્ષાએ વિવિધ આધ્યાત્મિક અનુષ્ઠાનના આજનને મુખ્ય હેતુ તે સમતાને જ સાધવાને છે. ચૌદ ગુણસ્થાનકને કમ તે સમતામહેલના આરેહણનાં પગથી છે એ રીતે સર્વ આત્માઓ સમતાવંત બની ઉપગની પૂર્ણશુદ્ધિને. પામે એ જ શુભેચ્છા.
સમાપ્ત
