Rudhi Prayog Kosh

SR No.: 023264
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1898
Total Pages: 378
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 29 MB

Page 365

હજામત કરવી. ]
ખેલતાં વપરાય છે. હજામ પટ્ટી કરવી પણ ખેલાય છે.
હજામત કરી, ઠોક ઈ-ધમકાવી હલકુ પાડવું; મદ ઉતારવેા. ૨. બિનઆવડતનું હોવું. હજાર ગાડાં, પુષ્કળ. ‘હજાર ગાડાં સુખ’ એમ ખેલાય છે.
( ૩૫૯ )
અ
'
હજાર હાથના ધણી, હજાર હાથવાળા ને બળવતા જે સર્વ શક્તિમાન પરમેશ્વર તે- (ચંતા કરવાથી કાંઈ ભાવિ કરતું નથી. હરશે, જે હજાર હાથના ધણીએ ધાર્યું હરો તે થશે, થશે, થશેજ; માટે જીવ, મિથ્યા ચિંતા કરવામાં શું ફળ છે? ગુ જૂની વાત્તા. હઠીલા હનુમાન, હનુમાનના જેવા હડીલા માણુસન (વર્ષે ખેલતાં વપરાય છે. હડકવા હાલવા, ( હડકાયું કુતરૂં હોય જ્યાં હોય ત્યાં લખાતરાં લયાં કરે છે તેની પેઠે જે માણુઞ ગભરાટમાં ને ગભરાટમાં જ્યાં હાય ત્યાં ડાકુ ભર્યાં કરતા હાય તેને વિષે ખેલતાં વપરાય છે કે તેને તેા હડકવા હાલ્યા છે, જરાએ ઝંપતે છે નહિ તે ઉપરથી) ...વરૂં બનવું; ઘેલછાવાળુ થવું; ચીડી↑ અને ઉતાવળા સ્વભાવનું થવું. હડાળાનો કુંતરી, ( હડાળાની કુતરીના સ
તે
બંધમાં ચાલતી વાત ઉપરથી. ) ઇર્ષ્યા ધરાવનાર-ખારીયા માણસને વિષે ખેલતાં
વપરાય છે.
હડિયાપાટી કરવી, દોડાદોડ કરી ધીંગામ
સ્તી કરવી.
*
અલ્યા ઠગારા, તમે તમારા રસ્તા ૫કડા, દેવ ડેરાં મૂકીને હનુમાન સાથે ડિ યાપાટી ન કરે—જો તાાન કરશેા તેા હમાં તમારી વલે કરવામાં આવશે.”
( હયેળીમાં શખવું.
દૃષ્ટિ બહાર જવું; નજર ન પહોંચે એટલે દૂર જવું; દેખાતું બંધ થવું; અદૃષ્ય થવું.
૩. પાયમાલ–ખરાબમસ્ત નષ્ટ થવું. ૪. ધણી મુદતે થાડા દિવસ રહી પાછું વિદાય થવું.
“ જે કટાર તેણે તેને મૂકવા આપી હતી તે તેના કાળજામાં બાકી ને ઘડીકમાં તેને હતા નહાતા કરી નાખ્યા.
“ માને છે મારૂં કે કેવું આનાય, હતા નહાતા તું હવણાં થાય.
ાળાશે કારમા તારો કાય, માન મારૂં નહિ તે પસ્તાય.’
તારાબાઈ. હતું નહેતુ' થઈ જવું, મરી જવું; ગુજરી જવું; જન્મીને પાછું મરી જવું.
માંધાતાખ્યાન.
ગયે ગે।પુર આનહાતા થઈ ગયા. ” મણુિ અને માહન. હથિયાર મેટું છે, પક્ષ માટી છે; હાથેા જ
ખરા છે; આધાર સખળ છે. જ્યાં જાય ત્યાં પાછા ન પડે એવા સબળ આધારવાળા માણસને વિષે ખેલતાં વપરાય કે ભાઈ, એનું હથિયાર મોટું જખરૂં છે, એને શી ફિકર છે ? હથેળીમાં નચાવવું, પૂર્ણ આધીન કરવું; પૂ
રતી રીતે પેાતાની સત્તામાં લઈ કલામાં રાખવું. (હદ ઉપરાંત) મરજી માક વાવવું. (જાદુગર જેમ પૂતળાને નચાવે છે તેમ)
૨, લાડ કરી ખુશ રાખવું.
“ તેનાં માબાપે રાધાગવરીને હથેળીપર નચાવોને અનેક લાડમાં નાનાથી મોટો કરી હતી. ”
કેટલાક વખત વીતી બ્યા અને ત્યાં તે હતેા
66
સદ્ગુણી વહુ. હથેળીમાં રાખવુ, અતિશય માયા મમતા બતાવવી; લાડ કરી ખુશ રાખવું; વીલું ન રાખતાં-પાસે રાખી હુલાવવું ઝુલાવવું.
“ તે બાયડીને તેના ધણી હથેળીમાં તે હથેળીમાં રાખે છે.”