Rudhi Prayog Kosh

SR No.: 023264
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1898
Total Pages: 378
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 29 MB

Page 126

શ્યામા પડે. ]
ન
ચૂલામાં પડ, અગ્નિમાં પડ અને બળ. રે કાઇ કહેવા પ્રમાણે ન કરે-વર્તે ત્યારે વટે હારી થાકી એમ કહેવામાં આવેછે. ચૂલામાંથી નીકળીને હેાલામાં પડવુ એટલે નામફેર પણ બળતરા તે ખરીજ.
(૧૨૦ )
જ્યા
છે
×
૨. ભ્રાંતિ-શંકા દૂર કરવી.
ચેપ છેડવા, સેાબત ટાળવી; જવા દેવું ( ધિ
ચૂલામાં પેસવું, રસોડામાં પેસીને રાંધવું.
થ્રારમાં )
r
ધવાના કામમાં અવલ ગેારાણી તેના માથ.ની
ઘર ધણિયાણીના મનમાં હતું કે રાંધેલા મૂવો, ( ગુરૂ કાનમાં મત્ર કહી– આપી ચેલા મૂડે છેતે ઉપરથી ) પોતાના ગુણુ દોષ ખીજાતે આપવા. ( લાક્ષણિક )
હતી. તેણે કહ્યું
x
+
+
+
+
એ વહુ તે। શ્રીમતની કરી તે વળી ચૂલામાં પેસવાની હતી કે ? ”
સદ્ગુણી વહુ.
કે
ચૂલામાં બિલાડાં આળેટે છે, મતલબ ચૂલો બિલાડાં આળેટી શકે એવા કડાછે; ચૂ લામાં ખાવાને માટે કાંઇ તજવીજ કરવામાં આવી નથી-દેવતા પાડયેા નથી;
૨. ઘણીજ તંગી કે ગરીબાઇ દર્શાવેછે. ચૂલામાં શું ટાંટીયેા ઘાલુ?, બળતણ ખુયુ હાય અને ધણીને કહેવા છતાં પણ તે લાવતે ન હોય ત્યારે રાંધનારી મૂર્ખ સ્ત્રીના તરફથી ( રીસ- ક્રોધમાં ) એમ ઘણી વખત ખેલાતું સાંભળવામાં આવેછે. ચૂલે પડવું, બળી જવું; નાશ થવા; ધિક્કાર પડવા; વ્યર્થ જવું. (ધિક્કારમાં )
st
ચતુરાઇ સૈાની ચૂલે પડીર, કાઇનું ન ચાલે જોર;
યા જગતમાં તે ખેંચે,
જેને કર ગ્રહે નકિશાર.-હાય નવા
23
દયા ગમ.
ચૂશી ખાવું, ધનમાલ હરણ કરી લઈ વિત્ત વગરનું કરી મેલવું.
.
ચે ચૂ કરવુ, ચૂં કે ચાં ’ જુએ. “હવે રંગ બદલાઇ ગયા છે, માટે વધારે ચેં યુ કરવામાં માલ નથી. ”
ચાર્ક કરવા.
દૂર કરવું; કટક ટાળવું; નામ જવા દેવું; ( દુ:ખ દેતા માણસનેા) નિકાલ કરવે; પતાવવું.
મણિ અને મેહત. ચેપ કાઢવામટાડવા, પીડા ટાળવી; નડતર
૨. છેતરવું-ઠગવું; ધૃતવું. ચહેરે કઢાવવા-રખાવવા, માથે વાળ વ
ધારવા.
ચહેરો પડાવવેા, ખી પડાવવી. ચાક પૂરવા, મંગળ કાર્ય કરવું; શુભ કરવું;
૨. બહારની શેાભા કે સ્નેહ બતાવવેા.
k
હાંરે મારે કાજ જે હંમેશ ઝાઝી ઝુરતી, હાંરે તે તુજ બહારથીજ ચેક પૂરતી, હારે જોરે મે જોઇ રીત પ્રીતની. નર્મકવિતા.
13
ચેક
બેશી જવુ, યુતિસર બંધ બેસતું આવવું; સ્થિતિ—સમય પ્રમાણે ઘટતું આવવું.
“ ધનગવરીનેા ડાહ્યાભાઈને વાહ થયા તે ઠીક ચેકઠું એસી
ત્યાં વિ
ગયું ! ”
એ બહેનેા.
૨. એવી રીતે . અનુકૂળ આવી જવું કે કાઇથી કશી રીતનેા વાંધા લઈ શકાય નહિ.
ચાકડી સૂકવી, રદ કરવું; છેકી બાદ કરવું. યાકા પાટલા કરવા, એડવાડા કાઢવે.
૨. કાઈ કામમાંથી પૂર્ણ રીતે છૂટા થવું. ચાકે નાખવું, મરનારને ભીંજવેલી જગામાં જેને ચેકા કહે છે તેમાં સુવાડવે. બાંયે નાખવું' પણ ખેલાય છે.
ચાકેા કરવે, મરનારને સૂવા માટે અમેટ વેશ; મરનારને માટે ભાંય લીંપવી.