Rudhi Prayog Kosh

SR No.: 023264
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1898
Total Pages: 378
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 29 MB

Page 113

ઘાણ કાઢવે. ]
ઘાણ કાઢવા, સહાર કરવા. “ બળે પકડતામાંતા એ તમારા લશ્કરમાંથી કંઈકના ધાણ કાઢે કે પેાતાના પિંડપાર્ડ” મુદ્રારાક્ષસ.
'
હુઈ ગાહેલિના નામની એક સ્ત્રી રાજ રાજ સતી નહાતી પણ પંદર વીસ દીવસને અતરે સતી ત્યારે જેટલા દીવસ તે જાગી હાય તેટલા દીવસના તે ધાણુ કાઢયા સિવાય ઉતી નહિ.
,,
માસિક સારસંગ્રહ.
ધાણ બાલવા, ખરાખી કરી નાખવી. ધાણ નીકળી જવે, સહાર થવા; કચરાઈછુંદાઈ જવું. ( લડાઈમાં, મરકમાં, દુકાળમાં. )
આપણી પહેલી લઢાઈમાંજ અચ્છા અચ્છા સરદારાને લાગુ નીકળી ગયે છે.
kk
( ૧૦૭ )
[ ચવાએલી બાજી.
ધાશીએ ગુ’ડાળવા, ઉચાળા ભરવા. “ સમજીને અત્યારથી જ ધાશીએ ગુડાળશે। તેા ઠીક છે નહિ તેા પછી જોવા જેવું થશે.
ધાસ કાપવું, જ્યારે પેાતાનું મેલવું સામે માણસ લેખવતા ન હાય ત્યારે એ પ્રયાગ વપરાય છે. જેમ, “તારે મન તેા જાણે હું ઘાસ કાપુંછું. ! ”
ધી
કેળાં, ધી કેળાં થાય-ખવાય એવેા ફ્રાદે; સારે। લાભ; ધી કેળાં ખાવા જેવી મો; પૈસાટકાની પ્રાપ્તિ.
CC
લુચ્ચા કાયસ્થ જાણે છે કે સારાં માણસ રાજાને પડખે ચઢશે તે। આપણાં ધી કેળાં થવાનાં નથી.”
,,
ધાત જવી, મરતાં મરતાં બચી જવુ. ‘તેને ચાર લાત ગઈછે.’
પ્રતાપનાટક,
ર. ધાણીમાં પીલાયા જેવી હાલતમાં આવવું. નરમ થઈ જવું. ( કામકરીતે–માર ખાઇને ) ૩. ધણીજ નિકૃષ્ટ સ્થિતિમાં આવી પડવું; સકડામણમાં આવવું; ખરાખખસ્ત થવું ( ખર્ચકરીને ) ઘાણ વળી જવા પણ ખેાલાય છે. ચાળીસે ચારની ટાળીના ધાણુ વળી ગયાછે અરેબિયનનાઇટ્સ.
ધાણ પેસવા, શરીરમાં રોગનું ફેલાઈ જવું; શરીરમાં રાગે ઘર કરવુ
ઘાણ વાળવા, ઘણુંજ નુકસાન કરવું; ધૂળ ધાણી-ખરાબી બિગાડ કરી મેલવેા. ૨. ભેળસેળ કરી અગાડી નાખવું. ધાણીમાં ઘાલીને પીલવું, ધણુંજ રીમાવવું; કનડવું; અતિશય દુ:ખ દેવું; ધાણીમાં પીલાયાં જેવી હાલતમાં આવુ; જોર કમીંચવાયલી કરવું; નરમ કરી નાખવું.
ܕܙ
પ્રેમરાય ને ચારૂમતિ. ધીલાડુ પેસવું, લકડું વળગવું; ખલા વળગવી; પોતાના કામમાં નડે એવું ખીજું વચમાં કાઈ કામ આવી પડવું. ધીસા લાગવા, એક કનકવાની દેરી કે માંજાને ખીજા કનકવાની દોરી કે માંજા વડે ઘસરકા લાગવા.
ધરીએ લટકે છે, ફાટેલા લૂગડાની ચીં૬રડીએ લટકતી રહેતી હોય ત્યારે મશ્કરીમાં એમ. એલાય છે કે એને પાતીએ તા ધુધરીએ લટકે છે.
ધરે અનવું, ( ધુધરો-એક રમકડું તે ઉપરથી ) રમકડું થઈ રહેવું; આધીન~વશ થઈ રહેવું.
ર. તાનમાં આવવુ; ધુન્દ–લેહમાં આવી જઇ ઘેલાં કાઢવાં.
“ શેઠ તે! આજે ધુધરા બન્યા છેને.? ”
ભટનું ભાષાળુ.
માજી, ગોટાળા વળ્યા હોય
એવું કામ; સથરવથર થઇ ગયેલું-સૂઝ
ન પડે એવું કામ; નિકાલ થતાં ઘણી વાર લાગે એવું ગાઢાળામાં પડેલું કામ.