________________
જૈન ધર્મની વૈજ્ઞાનિક આધારશિલા
તારણપંથ માં પણ મૂર્તિપૂજાનો પ્રતિબંધ છે. સારણી ૧.૧માં વિભિન્ન જૈન સંપ્રદાયો, સંપ્રદાયોના સંસ્થાપકોના અંદાજે સમય અને ભિન્નતા દર્શાવતા કેટલાંક બાહ્ય લક્ષણો આપવામાં આવ્યાં છે. બધા જ જૈનો વિભિન્ન બાબતો માટે અલગ અલગ મહત્ત્વ આપતા હોવા છતાં જૈનધર્મની મૂળભૂત માન્યતાઓ અને ચોવીસ તીર્થંકરોમાં સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા ધરાવે છે.
८
-
૧.૩ સૂત્રાત્મક અભિગમ
પ્રત્યેક આધ્યાત્મિક માર્ગ કોઈક સ્વરૂપની માન્યતાથી આરંભાય છે. આ પુસ્તકમાં દર્શાવાયું છે કે જૈનોની આવી માન્યતાઓને ચાર વિધાનો રૂપે અભિવ્યક્ત કરી શકાય અને એ વિધાનોના આધારે સમગ્ર માર્ગ સમજી શકાય.
આપણે અપૂર્ણ કેમ છીએ ? અને અપૂર્ણતા દૂર કરવા માટે આપણે શું કરવું જોઈએ ? જેવા પ્રશ્નોના સમાધાન આ વિધાનો આપી શકે છે. જો આપણે બધા અમર, પૂર્ણ અને પ્રત્યેક કામનાની પ્રાપ્તિ સહિત નિરંતર આનંદમય હોત તો આપણા માટે કોઈ પણ પ્રકારના આધ્યાત્મિક માર્ગની જરૂર જ ન રહેત. વાસ્તવમાં પ્રત્યેક જીવ પોતાના જીવન દરમિયાન ચડતી-પડતીના, સુખ અને દુઃખભર્યા વિવિધ પ્રકારના તબક્કાઓમાંથી પસાર થતો હોય છે.
તદુપરાંત, પ્રત્યેક જીવ અનેક પ્રકારના જીવોના સંપર્કમાં આવતો હોય છે, જે જુદા જુદા પ્રભાવ હેઠળ જુદી જુદી પ્રતિક્રિયા દર્શાવતો હોય છે. આવા ભેદ શાથી હોય છે ? કોઈ જન્મથી વિકલાંગ કેમ હોય છે ? સંસારમાં સારા અને ખરાબ લોકો શાથી છે ? સંસારમાં કોઈ એવું છે કે જે ‘પૂર્ણ' હોય ? શું રોગ, વિભંજન, વિઘટન અને મૃત્યુ અનિવાર્ય છે ? જીવના વિભિન્ન સ્વરૂપો કેમ છે ? જૈન ષ્ટિકોણથી આ પ્રશ્નોના જવાબ આપવા નીચેના ચાર વિધાનોની રચના કરી છે :
વિધાન ૧ : આત્મા કર્મ-પુદ્ગલોથી મલિન થતો રહે છે અને તે સતત પરિશુદ્ધ થવા ઈચ્છે છે.