________________
૩૬
સાર્થક જીવનની સુરભિ
માર્ચ ૨૦૦૫માં “પૂજ્ય તપસ્વી જગજીવનજી મહારાજ ચક્ષુ ચિકિત્સાલય'ની રજત જયંતી ઊજવી હતી. સાવરકુંડલાથી વિહાર કર્યાને પ૮ વર્ષનો પ્રલંબ કાળ વીતી ગયો છે. મુનિશ્રી ૬૩ વર્ષથી જૈન શ્રમણ સાધુજીવનમાં રત્નત્રયીની આરાધના કરી રહ્યા છે. તેમણે અડધી સદીથી પણ વધુ સમય આદિવાસીઓની વચ્ચે વિતાવ્યો છે.
તેમણે અનેક ક્ષેત્રમાં પહેલ કરી છે. ૧૯૪૮માં સૌરાષ્ટ્રની ધરતીને નમન કરીને કાશી તરફ વિહાર કર્યો એ ક્રાંતિકારી નિર્ણય હતો. કોઈ જૈન સાધુ ગુજરાત-સૌરાષ્ટ્રમાંથી કાશી સુધી અભ્યાસ કરવા ગયા હોય તેવું કોઈને યાદ નથી. જૈન સાધુની આચારસંહિતાનું પૂરું પાલન કરીને માનવસેવાના કાર્ય કરનાર તેઓ પહેલા જૈન સાધુ છે. તેમણે પહેલ કર્યા પછી અનેક સાધુ-સંતો સામાજિક કાર્યમાં રસ લઈ રહ્યા છે. છતાં સક્રિય રીતે સેવામાં પરોવાયેલા જૈન સાધુઓની સંખ્યા આજે પણ ઘણી ઓછી છે.
તેમણે જૈન દર્શનની સાથે વૈદિક અને બૌદ્ધ દર્શનનો ઊંડો અભ્યાસ કર્યો છે. સાથેસાથે તેમના ચિંતનની ધારા પણ અખંડ વહેતી રહી છે. તેમના અલ્પ સંપર્કમાં આવનારને પણ તેમના અગાધ જ્ઞાન અને મૌલિક ચિંતનનો પરિચય મળી જાય છે. મુનિશ્રી કહે છે કે, “સેવાની ભાવના એ જ્ઞાનરૂપી વૃક્ષનું ફળ છે. જ્ઞાન જ્યારે પરિપક્વ થાય છે ત્યારે તે ચારિત્રમાં પરિણમે છે. ચારિત્ર સ્વકેંદ્રી મટીને વ્યાપક સ્વરૂપ ધારણ કરે છે ત્યારે તે સેવારૂપે પ્રગટે છે. સેવા એ કોઈ બાહ્ય આચાર નથી પણ કરુણામાંથી ઉભવતી આંતરસ્કૂરણા છે.”