________________
જૈન એકેડેમી લકત્તા પરિચય
જૈન ધર્મ, તત્ત્વજ્ઞાન, સાહિત્ય, ઇતિહાસ અને પરંપરાનો અભ્યાસ, સંશોધન અને પ્રકાશન, તેમજ જીવનમૂલ્યવર્ધક શિક્ષણ-સમાજના દરેક સ્તરે ઉપલબ્ધ કરવાના ઉમદા ઉદ્દેશથી ૨૨ ઑગસ્ટ ૧૯૯૯ના દિવસે જૈન અંકેડેમી કલકત્તાની સ્થાપના થઈ. એક દશકાથી પણ ટૂંકા ગાળામાં જૈન ઍકેડેમી કલકત્તાએ આ દરેક પ્રવૃત્તિને અમલમાં મૂકી, સંતોષકા૨ક પ્રગતિ કરી છે. ઍકેડેમીએ દરેક વયને અનુરૂપ શિબિરો, કાર્યશાળાઓ, તત્ત્વજ્ઞાન અને ધાર્મિક અભ્યાસના વિશિષ્ટ વર્ગ, નિબંધલેખન, વક્તૃત્વ અને પરિસંવાદો, વિદ્વાનોની પ્રવચનમાળા, પુસ્તકપ્રકાશન ઇત્યાદિ કાર્યક્રમોનું આયોજન કર્યું છે.
જ્ઞાનમાં વૃદ્ધિ, સંસ્કારનું સિંચન, જૈન ધર્મમાં શ્રદ્ધા અને પરંપરાની સાચી સમજણ મળે તે હેતુથી ઍકેડેમીએ વીરાયતનના સહયોગથી કિશોર, યુવક અને પ્રૌઢ માટે કાર્યશાળાઓ અને શિબિરોનું નિયમિત આયોજન કર્યું છે. વીરાયતનના આચાર્યશ્રી ચંદનાજી, ઉપાધ્યાય યશાજી, સાધ્વી શિલાપીજી અને અન્ય સાધ્વીજીઓએ પ્રભાવશાળી શૈલીથી અને યથાર્થ પદ્ધતિથી ધર્મ, નીતિ અને જીવનલક્ષી વિષયોનું પ્રશિક્ષણ આપ્યું, જે શિબિરાર્થીઓએ તલ્લીનતાથી અને મંત્રમુગ્ધ થઈને ગ્રહણ કર્યું. પરિણામે ઍકેડેમીની શિબિરોની આતુરતાથી પ્રતીક્ષા થાય છે.
જાણીતા સંત પુરુષો અને વિદ્વાનોની પ્રવચનમાળા અને પરિસંવાદો પણ એટલાં જ રસપ્રદ અને લોકપ્રિય રહે છે. ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ, કોબા સ્થિત પૂ. આત્માનંદજી, ડૉ. બળવંત જાની, શ્રી હરિભાઈ કોઠારી, ડૉ. બિપિનભાઈ દોશી, તેમજ અનેક વરિષ્ઠ વિદ્વાનોનાં પ્રવચનો, અભ્યાસના વર્ગો અને કાર્યશાળાઓ ઘણાં જ લોકપ્રિય રહ્યાં છે. વિભિન્ન ધર્મના વિદ્વાનો સાથે સર્વોચ્ચ અદાલતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ, ભૂતપૂર્વ રાજ્યપાલ અને સામાજિક કાર્યકર્તાઓ જેવા વ્યાપક શિક્ષણ પ્રાપ્ત કરેલા અનુભવીઓના પરિસંવાદોએ જનસમાજને વિચારવિનિમયનો અને અનેકાન્તવાદને અમલમાં મૂકવાનો વ્યવહારુ અવસર આપ્યો છે. શ્રોતાઓની બહોળી હાજરી આ પરિસંવાદોની ઉપયોગિતા દર્શાવે છે.
ઍકેડેમીના ધાર્મિક શિક્ષણ આપવાના પ્રયોગોને પણ સારી સફળતા મળી છે.
જૈન ઍકેડેમી કલકત્તા વીરાયતન, ઇન્સ્ટિટયૂટ ઑફ જૈનૉલોજી (લંડન અને અમદાવાદ), જૈન અંકેડેમી ઓફ એજ્યુકેશન ઍન્ડ રિસર્ચ (લંડન અને મુંબઈ), અન્ય જૈન ઍકેડેમી અને સમાન કાર્યક્રમ ધરાવતી સંસ્થાઓ સાથે સહયોગથી કામ કરે છે. પદ્મશ્રી ડો. કુમારપાળભાઈ દેસાઈનું બહુમૂલ્ય માર્ગદર્શન મળી રહ્યું છે.
આમ, ટૂંક સમયમાં વિવિધ હેતુલક્ષી કાર્યક્રમો આપીને જૈન ઍકેડેમી કલકત્તાએ સમાજને ઉપયોગી થવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે.
– મ