________________
જ્ઞાનમંદિરોમાં :
થોડા મોટા પહાડો ઓળંગ્યા પછી કાઠમંડુ ખૂબ જ નજીક આવી ગયું. કાઠમંડુ જ્યારે દસ કિલોમીટર દૂર હતું ત્યારે થોડો સમતલ પ્રદેશ જોવામાં આવ્યો. પહાડથી ઊતરી એક સ્કૂલભવનમાં શ્રી જયંતમુનિએ પોતાની મંડળી સાથે વિશ્રામ કરી બીજે દિવસે સવારે કાઠમંડુમાં પ્રવેશ કર્યો.
૧૫૦ કિમી. યાત્રા પછી નેપાળમાં સૌથી મોટું શહેર કાઠમંડુ જોવા મળ્યું. કાઠમંડુ નેપાળની રાજધાની છે. તે બાગમતી નદીના કિનારે વસેલું મોટું અને સુંદર શહેર છે. વિશ્વવિખ્યાત પશુપતિનાથનું મહાન તીર્થ પણ અહીં છે. કાઠમંડુ વિશ્વનું મોટું પર્યટન-કેન્દ્ર પણ છે. અહીં યુરોપ-અમેરિકાથી માણસો ખૂબ જ મોટી સંખ્યામાં ફરવા આવે છે. પહાડની ઊંચાઈ પરથી સમસ્ત કાઠમંડુનું દૃશ્ય અને તેનાં વિશાળ મકાનોનો નજારો જોઈ શકાય છે.
નેપાલ હિંદુ રાજ્ય છે તેમ બૌદ્ધ સંસ્કૃતિનું પણ એક કેન્દ્ર છે. નેપાળમાં મોટી સંખ્યામાં બૌદ્ધ ધર્મીઓ જોવા મળે છે. બૌદ્ધ-લામાઓ હિંદુ મહંત જેવા હોય છે. લામાં એક પ્રકારના ધર્મગુરુ છે, પરંતુ તે ત્યાગી નથી, ગાદીપતિ સાધુ છે. લામા મંદિરનો વહીવટ સંભાળે છે અને સમાજનું પણ સંચાલન કરે છે. સમાજની સત્તા બૌદ્ધ સાધુઓના હાથમાં નહીં પણ લામાઓના હાથમાં હોય છે.
ધનબાદમાં શ્રી મનુભાઈ પરીખ મુનિશ્રી પ્રત્યે ખાસ ભક્તિ ધરાવતા હતા. તે લાયસન્સ ક્લબના ગવર્નર હતા. નેપાળની લાયન્સ ક્લબ પણ મનુભાઈના ડિસ્ટ્રિક્ટમાં આવતી હતી. તેમણે કાઠમંડુ લાયન્સ ક્લબને જણાવેલ કે શ્રી જયંતમુનિ પદયાત્રા કરી ભારતથી કાઠમંડુ આવી રહ્યા છે. તેમણે નેપાલ જૈન પરિષદને પણ ખૂબ જ સાબદી કરી હતી. ગોલછા પરિવારના શ્રી ઉલ્લાસચંદ્ર પણ ખૂબ ઊંડો રસ લઈ રહ્યા હતા. ગોલછા પરિવારનું નેપાળમાં ઘણું મહત્ત્વ છે. ભારતમાં જેમ બિરલા પરિવાર છે તેમ નેપાળમાં ગોલછા પરિવાર છે. તે ઉપરાંત જૈન અને પટેલ સહિત કેટલાક ગુજરાતી ભાઈઓ પણ મુનિશ્રીના પરિચયમાં હતા. આ સૌ ભાઈઓ શ્રી જયંતમુનિને કાઠમંડુમાં સામે લેવા માટે આવ્યા હતા.
એપ્રિલ માસમાં કાઠમંડુમાં પ્રવેશનો અવસર આવ્યો. શ્રી ઉમેશચંદ્ર જૈન, લાયન્સ ક્લબના સભ્યો, જૈન અને ગુજરાતી સમાજના ભાઈઓ અને બહેનોએ મળીને શ્રી જયંતમુનિનું અભિવાદન કર્યું. મહાવીર સ્વામીના જયનાદ સાથે મુનિશ્રીએ ગુલછા હાઉસમાં પ્રવેશ કર્યો.
ગોલછાજીએ પોતાના ઘરથી નજીકમાં “જ્ઞાનમંદિર' નામનું એક ભવન બનાવ્યું છે. આ ભવનમાં જ નેપાળ જૈન પરિષદની બધી કાર્યવાહી થાય છે. નજીકમાં નાનું જૈન મંદિર પણ છે. ગોલછા પરિવાર મૂર્તિપૂજક નથી. પરંતુ કલકત્તાના કાંકરિયા પરિવારનાં તારાબહેન ગોલછા પરિવારમાંથી આવેલાં હતાં. તારાબહેન મૂર્તિપૂજાનાં ઉપાસક હતાં. તેઓ કાઠમંડુ આવે ત્યારે તેમની પૂજાપાઠની સગવડતા માટે આ મંદિર બનાવ્યું હતું.
નેપાળની ઐતિહાસિક વિહારયાત્રા 433