________________
प्रोजःयथा साहित्यदर्परणकम्
प्रोजश्चित्तस्य विस्तार-रूपं दीप्तत्वमुच्यते । वीर बीभत्सरौद्रेषु, क्रमेणाधिवयमस्य तु ॥
चन्द्रालोके तु
प्रोजः स्यात् प्रौढिरर्थस्य, संक्षेपो वाऽतिभूयसः । रिपुं हत्वा यशः कृत्वा, त्वदसिः कोशनाविशत् ।।
अर्थगतः प्रोजो भवति वा अतिभूयसो महतोऽर्थस्य संक्षेपः संकोचः शाब्द प्रोजो गुणः ।
साहित्यदर्पणे--प्रोजो लक्षणमुक्त्वाऽस्य व्यञ्जिकारचने यं प्रतिपादिता
वर्गस्याद्यतृतीयाभ्यां, युक्तौ वौं तदन्तिमौ । उपर्यधो द्वयोर्वा स रेफो टठडद्वैः सह ॥ १॥ शकारश्च सकारश्च, तस्य व्यञ्जकतां गताः। . तया समासो बहुला, घटनौदृत्य-शालिनी ॥ २ ॥
उदाहरणे रिपु....त्वदसिस्तव खड्गः शत्रु हत्वा कीत्ति कृत्वा कोशं प्रविवेश ।
साहित्यरत्नमञ्जूषा-१४१
