________________
सिंहविक्रान्तदण्डकस्य लक्षणमाह___"यकारैः कवीच्छानुरोधान्निबन्धैः प्रसिद्धो विशुद्धोऽपरोदण्डकः सिंहविक्रान्तनामा ।" कवेः इच्छानुसारं स्थापितैः गणैः सिंहविक्रान्तनामकोऽन्योविख्यातः शुद्धो दण्डको भवति ।
तस्योदाहरणं यथायदीयं यशः सुप्रसिद्ध विशुद्धं सदागाररूपं सुधर्मादि
सेव्यं मुनीनां समाजे । सदा वीतरागं विशालं प्रकामं गरिणगौतमादि
प्रदिष्टं निकामं निरीहम् ॥ बुधैः शंसितं संश्रितं साधुभिश्च प्रभक्तः सुरक्तः
सुशीलैः सुबुद्धैः सदा पूजितं वै । गुणातीतरूपं सदानन्दशीलं सुधीरं सुवीरं सुतीर्था
धिनाथं जिनेन्द्रं नमामि ॥१॥
अशोकमञ्जरी नाम्नो दण्डकस्य लक्षणमाह
"स्वेच्छया रजौ क्रमेण सन्निवेशपत्युदारधीः कविः सदण्डकः स्मृतो जगत्यशोकमञ्जरी।" उदारबुद्धिः कवियदि यदृच्छया यथाक्रमं रगण-जगणी छन्दे स्थापयति तत्र अशोकमञ्जरी नाम दण्डकः भवति ।
साहित्यरत्नमञ्जूषा-८६
