________________
સુભાષિત-પ-રત્નાકર
विद्या मित्रं प्रवासेषु, भार्या मित्रं गृहेषु च। વ્યાધિૌ મિત્ર, ધમોં મિલે મૃતા ર ા ? |
વૃદ્ધવાળોતિ, ૪૦ , કો. . પરદેશમાં વિઘા જ મિત્ર છે, ઘરમાં ભાર્યા જ મિત્ર છે, વ્યાધિવાળાને ઔષધ જ મિત્ર છે, અને મરેલાને પરલક જતાં ધર્મ જ મિત્ર છે. ૧૧. દુર્લભ મિત્ર:–
मनीषिणः सन्ति न ते हितैषिणो - દ્વિષિા સનિ ર તે મણિ सुहच विद्वानपि दुर्लभो नृणां,
यथौषधं स्वादु हितं च दुर्लभम् ॥ १२ ॥ વિશ્વમાં જે ડાહ્યા પુરુષો (પંડિત) છે તેઓ હિતકારક ( મિત્ર) નથી, અને જેઓ હિતકારક ( મિત્રે) છે તેઓ ડાહ્યા (પંડિત) નથી. જેમ સ્વાદિષ્ટ અને હિતકારક
ઔષધ દુર્લભ છે તેમ મનુષ્યોને વિદ્વાન અને હિતકારક ( મિત્ર) જન દુર્લભ છે. ૧૨. મિત્ર સાથેનું વર્તન –
मित्रद्रोहो न कर्तव्यः, पुरुषेण विशेषतः । कृतज्ञमनसा भाव्य, मित्रमावेन चानघ ! ॥ १३ ॥
મામલ, શારાપર્વ, સં ૨૭૨, ૩૦ ૨૫. હે નિર્મળ આત્મા! પુરુ મિત્ર ઉપર હેવ કરશે નહીં, ૫વિશેષે કરીને મનમાં તેનું કૃતજ્ઞપણું સપનું તથા બિન્ની વત: ૧.
