________________
NAMA
ક ( ૨૦ )
સૂત્રનાં લક્ષણઃ—
दीर्घवैरमसूया च, असत्यं ब्रह्मदूषणम् । पैशुन्यं निर्दयत्वं च जानीयाच्छूद्रलक्षणम् ॥ १ ॥ સિઘ્રવ્રુતિ, યાય, 1૦ ૨૨.
અસ
લાંબી મુદત સુધીનું વેર, અસૂયા ( અદેખાઇ ), ત્ય, બ્રહ્મચર્યમાં દૂષણુ ( અબ્રહ્મચર્ય ), ચાડીયાપણું અને નિર્દયપણું : આ સર્વ શૂદ્ર( હલકી જાતિ )નાં લક્ષણ જાણવાં. ૧. सत्यं नास्ति तपो नास्ति नास्ति चेन्द्रियनिग्रहः । सर्वभूतदया नास्ति, एतच्चाण्डाललक्षणम् ॥ २॥ || પારાશરસ્મૃતિ, જો પુર
.
જેનામાં સત્ય ન હોય, તપ ન હોય, ઇંદ્રિયાને ન હોય અને સર્વ પ્રાણીઓને વિષે દયા ન હોય સમાન છે-આ ચાંડાલનાં લક્ષણ છે. ૨. શૂદ્ર-ચાંડાલ-ના પ્રકારઃ—
નિગ્રહ
તે ચાંડાલ
नास्तिक: पिशुनचैत्र, कृतघ्नां दीर्घशेषकः । चत्वारः कर्मचाण्डाला जन्मतश्चापि पञ्चमः ॥ ३ ॥ વૃત્તિષ્ઠસ્મૃતિ, R., ો. રર
નાસ્તિક ૧, ચાડીયે ૨, કૃતની ૩અને અતિ ક્રોધવાળા ૪: આ ચાર કર્મચાંડાળ છે અને પાંચમા જાતિથી ચાંડાળ છે.૩.
