________________
૧૪૧
૧૧. સંસ્તવપિંડ દોષ दुविहो उ संथवो खलु संबंधीवयणसंथवो चेव ।
chaોવિ સુવિદ પુäિ પછી ય નાયવ્યો પાદુદ્દા (પિ. નિ. ૪૮૪) સંસ્તવ એટલે પ્રશંસા. તે બે પ્રકારે છે – ૧ સંબંધી સંસ્તવ, ૨ વચન સંતવ.
સંબંધી સંસ્તવ તે પરિચયરૂપ છે અને વખાણવારૂપ વચનો બોલવાં તે વચન સંસ્તવ છે.
સંબંધી સંસ્તવમાં પૂર્વ સંસ્તવ અને પશ્ચાત્ સંસ્તવ. વચન સંસ્તવમાં પણ પૂર્વસંસ્તવ અને પશ્ચાત્ સંસ્તવ.
मायपिइ पुव्वसंथव सासूसुसराइयाण पच्छा उ ।
િિદ સંઘવસંવર્ઘ વારે પુર્વ ૨ પ્રછા વા પાછા (પિ. નિ. ૪૮૫) સંબંધી પૂર્વસંસ્તવ-માતા-પિતાદિના સંબંધથી પરિચય પાડવો.
સાધુ ભિક્ષાએ ફરતા કોઈના ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો. ત્યાં આહારની લંપટતાથી પોતાની ઉંમર અને સામાની ઉંમર જાણીને ઉંમરને અનરૂપ સંબંધથી બોલે. જો તે
સ્ત્રી વયોવૃદ્ધ અને પોતે મધ્યય ઉંમરનો હોય તો કહે કે “મારી માતા તમારા જેવી હતી.” તે સ્ત્રી મધ્યમ ઉંમરની હોય તો કહે કે “મારી બેન તમારા જેવી હતી.” નાની ઉંમરની હોય તો કહે કે “મારી પુત્રી કે પુત્રની પુત્રી તમારા જેવી હતી.', ઇત્યાદિ રીતે બોલીને આહાર મેળવે. આથી સંબંધી પૂર્વસંસ્તવ નામનો દોષ લાગે.
સંબંધી પચ્ચાસંસ્તવ-પાછળથી સંબંધ બંધાયો હોય તે સાસુ-સસરા આદિના
