Updeshmala Doghatti Bhavanuvad

SR No.: 023128
Original Sutra Author: N/A
Author: Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
Publication Year: 2013
Total Pages: 664
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 587

પપ૮
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરનુવાદ લાંબો સમય વગર કારણે રહેવામાં ઘણા જ દોષો, ઉત્પન્ન થાય છે, માટે તેને જુદા ગ્રહણ કરેલ છે. બીજાના ગુણ-દોષના સંગથી જે તેવો થાય, તે સંસક્ત, નરસા પુરુષની સાથે સારાને મળવાનું થાય, રહેવાનું થાય અને તેના જેવો થાય, તે કારણે તેને સંસક્ત કહે છે. યથાશ્ચંદ. ઉસૂત્ર-સૂત્રવિરુદ્ધ આચરે, સૂત્રવિરુદ્ધ પ્રરુપણા કરે, તે યથાશ્ચંદ, ઇચ્છા-છંદ તે એકાર્થિક શબ્દો છે. શાસ્ત્રમાં ન કહેલું હોય અને પોતાની સ્વચ્છંદ બુદ્ધિથી કલ્પેલું કહે, શાસ્ત્રમાં કહ્યા પ્રમાણે ન કહેનાર, બીજા રાજી થાય તેમ શાસ્ત્ર-નિરપેક્ષતાથી પ્રવર્તનાર પોતાને ફાવે તેમ પ્રલાપ કરનાર, આ યથાછંદ કહેવાય. પોતાની બુદ્ધિથી કલ્પના કરી, શાસ્ત્રના વચનની બેદરકારી કરી કંઈ સુખ-શાતા અને વિગઈ ખાવાની મમતાવાળો ત્રણ ગારવમાં લપટાએલો હોય, તેને યથા છંદ જાણવો. (ગ્ર. ૧૦000) પાસત્યો, ઓસન્નો, કુશીલ, સંસક્ત, યથાવૃંદ આ સર્વે જિનમતમાં અવંદનીય કહેલા છે. આ સર્વનું વિશેષથી સ્વરૂપ અને ભેદો વંદનાનિર્યુક્તિની સમગ્ર ગાથાથી સમજી લેવું, આ સર્વને જાણીને સુવિહિત સાધુ સર્વ પ્રયત્નથી તેમનો ત્યાગ કરે. તેમની સાથે આલાપ-સંલાપ વગેરે વર્જવા જણાવ્યા છે. આ વાત ઉત્સર્ગપદની જણાવી. અપવાદ પદમાં તો જરૂરી કાર્ય આવી પડે, તો દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવ-અવસ્થાને ઉચિત તેની સાથે વર્તવું. પાસત્થા લોકોને બરાબર જાણી-ઓળખીને જે મધ્યસ્થ ન થાય અને પોતાનું કાર્ય ન સાધે તે પોતાને કાગ બનાવે છે. આવશ્યક-નિર્યુક્તિમાં પણ કહેવું છે કે – “વચનથી નમસ્કાર, હાથ ઉંચો કરીને તથા મસ્તક નમાવીને વંદન કરવું, પૃચ્છા કરવી, સાથે રહેવું, થોભવંદન અથવા વંદન કરવું વગેરે તે સ્થળથી વિશેષાર્થીએ જોઈ લેવું. (૩૫૩) અહિંથી ૨૭ સત્તાવીશ ગાથા વડે પાસસ્થા વગેરેનાં સ્થાનો કહે છે – ૧૨. પાસત્કાદિ સાધુનાં પ્રમાદ રથાનો
बायालमेसणाओ, न रक्खइ धाइसिज्जपिंडं च । आहारेइ अभिक्खं, विगईओ सन्निहिं खाई ।।३५४।। सूरप्पमाण-भोजी, आहारेई अभिक्खमाहारं | न य मंडलीइ भुंजइ, न य भिक्खं हिंडई अलसो ||३५५।। कीवो न कुणइ लोअं, लज्जई पडिमाइ जल्लमवणेइ । सोवाहणो अ हिंडइ, बंधइ कडिपट्टयमकज्जे ||३५६ ।।