________________
શ્રાવકધર્મવિધિપ્રકરણ
४१
"एत्य य" गाहा व्याख्या-'अत्र च' पार्थस्थादिषु, निर्धारणसप्तमी चेयम्, पार्श्वस्थादिषु मध्ये, 'चः' वाक्योपन्यासार्थे, 'पार्श्वस्थादिभिः' उक्तस्वरूपैः 'संगतं' परिचितम्, किम्? वन्दनादिरूपं 'चरणनाशकं' चारित्रापहारि। यदुक्तमागमे-"पासस्थाई वंदमाणस्स, नेव कित्ती न निज्जरा होइ। कायकिलेसं एमेव, कुणई तह कम्मबंधं च॥१॥ किइकम्मं च पसंसा, सुहसीलजणम्मि कम्मबंधा य। जे जे पमायठाणा ते ते उववूहिआ होंति॥२॥ [आव. हारि. वृ. पृ. ५१९-१-५३९-२]. 'सम्यक्त्वहरं' सम्यग्दर्शननाशि यथाच्छन्दैः तुर्भिन्नवाक्यतायाम्, 'तल्लक्षणं' यथाच्छन्दस्वरूपं 'चः' पुनरर्थे “एतत्' वक्ष्यमाणमागमे उक्तमिति गम्यते ॥२२॥
પાર્થસ્થ આદિને છોડવામાં હેતુ કહે છે -
પાર્થસ્થ આદિની સાથે થતો વંદનાદિરૂપ પરિચય ચારિત્રનો નાશ કરે છે, અને યથાછંદની સાથે થતો પરિચય સમ્યક્તનો નાશ કરે છે. આગમમાં કહેલું યથાછંદનું સ્વરૂપ આ (= ४वे पछीनी थाम उवाशे त) छे.
પાર્શ્વસ્થ આદિને વંદનાદિ ન કરવા માટે આગમમાં કહ્યું છે કે- “પાર્થસ્થ આદિને વંદન કરનારને કીર્તિ કે નિર્જરા થતી નથી, બલ્ક તે નિરર્થક કાયક્લેશ ઉત્પન્ન કરે છે, અને
बंध ४३ छ." (. सू. वहन अध्ययन ॥. ११००) "पार्थस्थ ४नने रेगुं न मने .. પાર્થસ્થ જનની કરેલી આ બહુશ્રુત છે, વિનીત છે ઇત્યાદિ પ્રશંસા કર્મબંધ માટે થાય છે, કારણ કે તેમ કરવાથી તેમના જે જે પ્રમાદ સ્થાનો છે તે તે પ્રમાદ સ્થાનોનું સમર્થન થાય છે, અર્થાત્ વંદનાદિથી પ્રમાદ સ્થાનોનું સમર્થન થાય, અને પ્રમાદસ્થાનોના સમર્થનથી કર્મ-બંધ थाय.” (माप. सू. वहन अध्य. या ११८२) [२२]
उस्सुत्तमायरंतो, उस्सुत्तं चेव पण्णवेमाणो। एसो उ अहाछंदो, इच्छाछंदो त्ति एगत्था।॥२३॥
[उत्सूत्रमाचरन्, उत्सूत्रं चैव प्ररूपयन्।
एषस्तु यथाच्छन्दः, इच्छाच्छन्द इत्येकार्थम्।।२३॥] "उस्सुत्त'' गाहा व्याख्या-सूत्राद्-आगमादतिवृत्तमुत्सूत्रं, तदुत्सूत्रं 'आचरन् कुर्वन्, 'तत्' उत्सूत्रमेव 'प्रज्ञापयन्' प्ररूपयन्, अनेन संविग्नपाक्षिकस्य यथाच्छन्दताव्यवच्छेदमाह। तदुक्तमागमे-"होज्ज हु वसणप्पत्तो, सरीरदोब्बल्लयाए असमत्यो। चरणकरणे असुद्धो, सुद्धं मग्गं परूवेज्जा॥१॥ ओसन्नो वि विहारे, कम्मं सोहेइ सुलहबोही उ। चरणकरणं विसुद्धं, उवव्हेंतो परूवेंतो॥२॥