________________
અંતિમ વિદાયને વિવેક
યાત્રાળુને વિદાય માટેની તૈયારી નવી નથી હોતી, માત્ર તેમાં સાવધાનીની જરૂર હોય છે.
કેમકે પૂર્વ તૈયારીમાં બેપરવા બનેલા યાત્રાળુને અચાનક પ્રયાણ પ્રસંગે માનસિક વ્યાકુલતા ઘણી વધી જાય છે, પરિણામે યાત્રાનું ભાવીરૂપ વિકૃત પણ બની જાય છે.
તેથી સુજ્ઞ વિવેકી પુરુષોએ જીવનની સાધનાના અચૂક લક્ષ્યરૂપે વર્તમાન જીવનના ભાવી સ્વરૂપના સ્વીકાર માટેની મહાયાત્રાની સફળ તૈયારી દર્શાવી છે.
વળી વિચારમાં આચારોનું પ્રતિબિંબ સંસ્કારના બલે અથવા પ્રવૃત્તિ વખતે રહેલ કે રાખેલ વિવેકના આધારે આછું-ઘેરું પડતું હોય છે.
અને તે પ્રતિબિંબ ભાવી આચારોનું બીજક બનતું હોય છે.
માટે જીવનની પ્રવૃત્તિઓમાં સંસ્કારનું મિશ્રણ થતું અટકાવી જ્ઞાનીઓના વચનેના યથાયોગ્ય ચિંતન અને તદનુસારી વર્તનના બળે સાંપડતા વિવેકનું તત્વ ઘોળીને પ્રવૃત્તિઓમાંથી જન્મતું વિચારેમાંનું પ્રતિબિંબ શુભ અને સુખદ બન્યું રહે તે ઈચ્છવા જોગ છે.
તેથી જિનશાસનની આરાધના ભાવી યાત્રાના સ્વરૂપની વિકૃતિ અટકાવનાર તેની સફળ પૂર્વતૈયારી રૂપે સમાધિમરણ કે આરાધકભાવના મરણ તરીકે સફળ દર્શાવી છે.