________________
અનશન સ્વીકાર પચ્ચકખાણુ. શ્રી ભક્તપરિણા પન્નામાં આ પ્રકારનું સૂચન છે કે કેવલજ્ઞાની, મન:પર્યવજ્ઞાની, અવધિજ્ઞાની યા તેવા પ્રકારના વિશિષ્ટજ્ઞાનીના જ્ઞાન સામર્થ્યથી આયુષ્યનું નિશ્ચિતજ્ઞાન થાય તો અન્તિમકાળની આરાધના કરનારા આરાધક આત્માઓએ, વાવજજીવનું-ભવચરિમ સાગારિક અનશન સ્વીકારવું જોઈએ.” પણ જ્યારે તેવા પ્રકારના વિશિષ્ટ જ્ઞાનીઓને વિરહ હોય, કે જેથી-નિશ્ચિત રીતિએ આયુષ્યનું જ્ઞાન થવું શકય ન હોય, તેવા અવસરે નિયતકાલીન સાગારિક અનશન સ્વીકારવાની વિધિ છે.
આ બને અનશનના પચ્ચકખાણાનાં મૂળ સૂત્ર ભાવાનુવાદ પૂર્વક અહિં મુકવામાં આવ્યા છે. વર્તમાનકાળમાં તેવા પ્રકારના વિશિષ્ટજ્ઞાનીને અભાવ છે. આથી મરણકાળની આસપાસના અવસરે, અથવા તેવા કેઇપણ વિકટ પ્રસંગે જેવાં કે-વ્યાધિ, ઉપદ્રવ, રાજભય, ચેર, અગ્નિ, શસ્ત્રભય વગેરેના આપતિ પ્રસંગોમાં એક દિવસ, બે દિવસ, પાંચ-દશ દિવસ, એક પ્રહર, યાવત્ અમુક નિયતકાલીન સાગારિક અનશન, આ સૂત્રના આલાવાને [શ્રી અરિહંત વગેરે ગુરૂજનની સમક્ષ યા આત્મસાક્ષીએ, ઈરિયાવહીયા કરી, દેવવંદન, ગુરૂવંદન કરી ત્રણવાર નવકાર ગણીને] ઉચિરવાપૂર્વક સ્વીકારવું જોઈએ.