________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ ત્યાગ, તપ અને તિતિક્ષા...બધા જાણે સ્મશાને જઈને સૂતા...ક્યાંક ઑકિસજન ઉપર જીવવા લાગ્યા.
લાખો મેગાટન બૉમ્બના ઉલ્કાપાતે પણ આદેશનું જે ધનોતપનોત ન નીકળી શકે એવું અહિત આજે જ થઈ ચૂક્યું છે.
માનવ; માનવ જ મટી ગયો છે. શેતાન બનાવતી અધ:પતનની ખાઈમાં ગોથાં ખાતો-ટિચાતો ઝપાટાબંધ ગબડી રહ્યો છે. લગભગ શેતાન બની ચૂક્યો છે. આર્યપ્રજાનું આંતરસૌન્દર્ય બધી જ ભયજનક સપાટી વટાવી ગયું છે.
આ ભયંકર હોનારતમાંથી ઊગરવું શી રીતે ?
હવે તો આયે પોતાનાં આર્ય તરીકેના અસ્તિત્વ કાજે (Struggle for existence) ઝઝૂમે એ જ અનિવાર્ય છે. માર્ગનુસારિતાને સવિશેષ ઉપદેશ કેમ?
આર્યપ્રજાની આ ભયાનક હોનારતનું દર્શન કરતા સંતો, મહાત્માઓને પોતાની દેશના શૈલીમાં વધુ એક પગથીએ નીચે ઊતરવાની ફરજ બજાવવી પડી છે.
હવે એમનો સંદેશ છે; દીન દુઃખિતો તરફ નજર કરો; પરમાત્માની ભક્તિ કરો; પાપને પાપ તરીકે સ્વીકારો તો ખરા? થોડીક પણ અનીતિ તો છોડો? ગૃહકલેશની સાંઠમારીને ત્યાગ, સિનેમા તો ન જ જુઓ; મર્યાદાઓનું પાલન કરો,
ઔચિત્યનું સેવન કરો; ઉભટ વસ્ત્રો તો ન જ પહેરો; થોડાક તો સદાચારી પણ બનો વગેરે...
સમયનો તકાદો જ એવો આવી લાગ્યો છે કે આવા પ્રાથમિક કક્ષાના [માર્ગાનુસારી] જીવનના ઉપદેશને વધુ બળ આપવાની ફરજ પડી છે.
પણ તો ય શું? ઉપરની કક્ષાના આદર્શોને રેઢા થોડા જ મૂકાય ? ના... આદર્શો તો જીવતા જ રહેવા જોઈએ...જીવન ભલે ઉપલી હરોળનું કદાચ ન પણ છવાય તો ય આદર્શો તો જીવતા જ રહેવા ઘટે..... એવે કયો ગ્રન્થ? રામાયણ
તો શું છે કોઈ એવો ગ્રન્થ? જેમાં ધર્મશાસ્ત્રોના બધા જ સિદ્ધાન્તો દષ્ટાંત સ્વરૂપે વણાઈ જતા હોય ?
છે કોઈ એવો ગ્રન્થ? જેમાં ઉપલી–નીચલી બધી જ હરોળના આદર્શો જીવંત રહી જતા હોય ? નાનામાં નાના ગુણને પણ જેમાં સુંદર રીતે વિક્સાવાયો હોય?
છે એવો કોઈ ગ્રન્થજેના પાત્રો સર્વ આર્યને માન્ય હોય ? જેનું મુખ્ય પાત્ર અત્યંત આદરણીય” તરીકે સર્વ આર્ય ધર્મના અનુયાયીઓને સન્માન્ય હોય?
છે એવો કોઈ ગ્રન્થ? જેને બાળ શું કે ગોપાલ શું? તરકડો યુવાન શું કે