________________
૨૯૨
પ્રવચન દસમું બળ તૈયાર હોવું જોઈએ. જો આપણામાં સંકલ્પબળ (will Power) ન હોય તો કાર્યનો આરંભ પણ કરી શકાતો નથી. વળી માત્ર સંકલ્પનું બળ હોય તો એટલા માત્રથી પણ ચાલતું નથી. સંકલ્પબળની સાથે શુદ્ધિનું બળ પણ હોવું જરૂરી છે. મેલા ઘેલા પુણયવાળા માણસો કદાચ શુભ કાર્યનો આરંભ કરી શકે છે પરંતુ સારા કાર્યોમાં સિદ્ધિને હાંસલ કરી શકતા નથી.
જો માણસ અંદરખાને બગડેલે હોય, ગરવટિયો હોય, તો પણ સંભવ છે કે તે માત્ર પુણ્યના જોર ઉપર કોઈ શુભ કાર્યની શરૂઆત કરી શકે. પણ એ શુભ કાર્યને સફળતાપૂર્વક પાર પાડવું હોય તે તેમાં શુદ્ધિ-રમાત્માની અને સાધનની–બને હોવી ખૂબ જરૂરી છે.
માટે દરેક શુભકાર્યમાં સૌ પ્રથમ દઢ સંકલ્પ અને શુદ્ધિ આ બંને વસ્તુનું ખૂબ ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે. હું શુદ્ધિની જે વાત કરું છું તેમાં ખાસ કરીને બ્રહ્મચર્યની શુદ્ધિ સમજવી. જે માનવી બ્રહ્મચર્યની બાબતમાં શુદ્ધ છે તે પ્રાય: પોતાના કાર્યની સાફલ્યપૂર્વક સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
પેલું વિખ્યાત વાકય યાદ કરે : Knock and it shall be opened to you. તમે બાર ખખડાવો. એને ખુળે જ છૂટકો છે. Ask and it shall be given to you.
તમે માંગો. તમને મળે જ છૂટકો છે. દઢ સંકલ્પ કરીને શુદ્ધિપૂર્વક કાર્ય કરનારને પ્રચણ્ડ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. એ કોઈ કઠિન બાબત નથી. સિદિયે કેસરી રાણે પ્રતાપ
સિસોદીયા વંશના કેસરી જવા ગણાતા રાણા પ્રતાપનો પ્રસંગ તમે જાણો છો?
હિન્દુસ્તાનના પશ્ચિમના કિનારા ઉપર ત્રીજા ખલીફાએ કરેલા આક્રમણથી મુસ્લિમોનું આ દેશમાં પ્રથમ આગમન થયું. ત્યાર બાદ ચાર વર્ષે દિલ્હીની ગાદી ઉપર અકબર આવ્યો. એ જ વખતે રાણા પ્રતાપ થયો હતો. મોગલના રાક્રમણોને કારણે કલેશ થયા. કજિયા થયા. અને ખૂંખાર યુદ્ધો પણ થયા. અબરે અનેક રાજએને જીતી લીધા. પણ મેવાડનો વીર રાણા પ્રતાપ ન જતા. એના અનેક સગાંવહાલાઓમાં માનસિંહ અને પૃથ્વીરાજ જેવા પણ વટલાઈ ગયા, છતાં ઉદેપુરનો એ સીસોદીઓ કેસરી કદી ન નમ્યો. આને જ કારણે પ્રતાપને આખું મેવાડ દેવની જેમ પૂજવા લાગ્યું હતું. રાજસભામાં અકબરની જૂઠી રજૂઆત :
પ્રતાપ કોઈ પણ સંયોગોમાં જીવાત ન હતો, એથી એક વાર અકબરે પિતાની
