________________
પ્રવચન નવમું
નંદને ૯૫કની તાતી જરૂરિયાત
અને.. ખરેખર એક દિવસ આવી લાગ્યો કે જયારે મંત્રીશ્વર કલ્પકની ગેરહાજરીનો લાભ લેવા માટે શત્રુઓએ એકઠા થઈને મગધ ઉપર આક્રમણ કરવાની તૈયારીઓ શરૂ કરી. ક્યા ભૂહ રચવા અને કેવી રીતે શત્રુઓનો મુકાબલો કરવો એનો કોઈ ખ્યાલ ન આવતાં રાજા નંદ ગભરાઈ ગયો. અને કહેવા લાગ્યો : “જો કલ્પક જીવતો હોત તો ખરેખર આપણે ઉગરી જાત. આપણને કશો વાંધો ન આવત. પણ હવે તો ક૯પક અત્યાર સુધી શી રીતે જીવતો હશે?”
આ સાંભળીને કલ્પક પ્રત્યે ખૂબ આદર ધરાવનાર એક માણસે રાજને કહાં; “રાજન ! મન્દીશ્વર કલ્પક હજી જીવતા હોય એવું કદાચ બની પણ શકે. કારણ કે રાજય તરફથી જે ભોજનની થાળી જાય છે તે હજી સ્વીકારાય છે. આથી કૂવામાં કોક જીવનું છે. એટલું તો અનુમાન કરી જ શકાય.” અંતે કલપકને ઉગાર અને તેના દ્વારા રાષ્ટ્ર-રક્ષણ
રાજાએ તપાસ કરાવી ખરેખર કલ્પક જીવતા હતા. ડોલમાં બેસાડીને કલ્પકને બહાર કઢાયા. રાજ અત્યંત હર્ષવિભોર બની જઈને કલ્પકને ભેટી પડ્યા. એના પગમાં પડીને પોતાના અપરાધ બદલ વારંવાર માફી માંગી. ઉદાર દિલ મંત્રીશ્વર કલ્પકે રાજાને ક્ષમા આપી.
કલ્પકે રાષ્ટ્રોનો દોર પોતાના હાથમાં લીધો. ટૂંક સમયમાં જ શત્રુઓને મારી હટાવ્યા. અને રાજા નંદનું રાજય પુન: સુસ્થિર બની ગયું.
એમ કહેવાય છે કે સિકંદર જો ભારત ઉપર પોતાનો કબજો મેળવી શકો ન હોય તો તેમાં મહામત્રી કલ્પક જ કારણ હતા.
જે જે કાળમાં ભારતે આબાદીના દર્શન કર્યા છે તે કાળ રાષ્ટ્ર–વફાદારીને કાળ હતો; પ્રજાના ધર્મમય જીવનને કાળ હતો. પ્રજા જો સાચા અર્થમાં ધાર્મિક હોય અને રાષ્ટ્રના સંચાલકો જો વફાદાર હોય તો આબાદીના કાળ અવતરણને ઝાઝું છેટું રહેતું નથી. વર્તમાન વડાપ્રધાન અંગે કેટલુંક
આ દેશની વધુમાં વધુ બરબાદી કરનારા કેટલાક પ્રાથમિક અવગુણોમાં જો કોઈ મોટા અવગુણો હોય તો તે બેવફાઈનો અને નાસ્તિકતાનો અવગુણ કહી શકાય.
વર્તમાનમાં કહેવાતી આઝાદી પ્રાપ્ત થયા પછી પણ દેશની પ્રજા વધુ ને વધુ બરબાદ થતી હોય તો તેનું કારણ પ્રજના મોટા ભાગના વર્ગનું રાષ્ટ્ર, પ્રજ, સંસ્કૃતિ અને ધર્મ પ્રત્યેનું બેવફાપણું છે. આજે પ્રજાને જો કોઈક આશા હોય તો તે છે, ભારતને હાલ પ્રાપ્ત થયેલા વડાપ્રધાન શ્રી મોરારજીભાઈ દેસાઈ! તેમના માટે લગભગ સર્વત્ર એવી એક છાપ છે, કે તેઓ રાષ્ટ્રને વફાદાર છે તદુપરાંત તેમનામાં