________________
પૂજ્યપાદ મુનિરાજ શ્રીમદ્ ચન્દ્રશેખરવિજયજી મહારાજ સાહેબે, મુંબઈ [વાલકેશ્વર] ખાતે, વિશાળ માનવ મહેરામણુ સમક્ષ, રામાયણનું છઠ્ઠું પ્રવચન કરતા, તીર્થરક્ષા ખાતર રાજર્ષિ વાલિ દ્વારા રાવણને કરાતી શિક્ષાની વાતનો પુનરુચાર કરીને ધર્મરક્ષા ખાતર કરાતો ઝગડો એ તો શક્તિસમ્પન્ન આત્માઓનું કર્તન્ય છે, એ વાતનું સચોટ દલીલો દ્વારા સમર્થન કર્યું હતું.
પ્રસંગોપાત્ત, પરસ્ત્રી-અપહર્તા રાવણુની સામે જંગે ચઢેલા અને જીવસટોસટના ખેલ ખેલીને ય અધર્મનો પ્રતિકાર કરતા જવાંમર્દ જટાયુનો અને સંસ્કૃતિ સાથે શહીદું થઈ જનારા શૂરવીર કુમારિલ ભટ્ટનો હૃદય વીંધી નાંખતો અર્જુન–પ્રસંગ રજૂ કરતી, જગ-કલ્યાણની વાતો કરનારા માનવીઓની સ્વ-કુટુમ્બીજનો સાથેની ચ અયોગ્ય વર્તણુંક ઉપર આકરા પ્રહારો કરતી, વર્તમાનકાલીન વિષમ પરિસ્થિતિના વાતાવરણ વચ્ચે પણ પ્રવચનશ્રવણ કાજે દોડ્યા દોડ્યા આવતા હજારો યુવાનો અને યુવતીઓને જોતાં જ દૂર-સુદૂરના ક્ષિતિજમાં થઈ રહેલા એક આશાના કિરણનો ઉદ્ગમ સમજા વતી, પોતે જ શા કાજે બોલી રહચા છે એ પ્રશ્નનો સચોટ રીતે સમાધાન આપતા-લાલ ફાળિયું ગગનમાં ફરકાવીને સંભવિત હોનારતનો હાહાકાર અટકાવી દેતા રબારીના છોકરાનું સુન્દર દૃષ્ટાન્ત રજૂ કરતી, સંસ્કૃતિ-નાશ દ્વારા પ્રજાનો અને મન્દિર નાશ દ્વારા સંસ્કૃતિનો નાશ કરવાના ભેદી ગણિત ઉપર રચાયેલી અંગ્રેજોની ભયાવહ અને ભીષણ ચાલબાજીઓને ચોટદાર રીતે ખુલ્લા પાડતી,‘સ્ટીમ રોલર’ અનીને અનેકોને કચડી નાંખતા કેટલાંક શ્રીમતોના ઉજળાં કપડાંની ગન્યાતી ગટરોની નીચે વહી જતા પાપોના
પાણીની બદનોની બિહામણી બાબતો રજૂ કરીને સામ્પ્રત સમાજને સાચો સન્માર્ગ ચીંધતી, ગંગા અને જમાનાના પાણીથી પાપકર્મોં તો ધોવાય-પણ તે કઇં ગંગા અને જમના એ વાતનું તર્કગમ્ય રહસ્યોદ્ધાટન કરતી, સંસારની અતૃપ્ત કામનાઓ-વાસનાઓમાંથી જ ઉદ્ભવતા ક્રોધના આવિર્ભાવનું વિશ્લેષણ કરતી, રામના પ્રતિઅિમ્બના દર્શનમાત્રથી પલાયન કરી જતા રાવણના અંતરના કામ અંગેનો વિશિષ્ટ પ્રકાશ પાથરતો અજૈન-પ્રસંગ રજૂકરતી, અંતરને આંગણે શુદ્ધિ, ભક્તિ અને મૈત્રીના આમ્રવૃક્ષોને આરોપીને તેને પ્રફુલ્લ અને પ્રકાશિત કરનારા ધર્મતત્ત્વના અમૃતરસપૂર્ણ કુમ્ભોને ઢોળતી, અન્તસ્તલમાં આરાધનાની અમૃતમયી અમીધારા સીંચીને અનોખી અને અનુપમ આત્મમસ્તીના અવર્ણનીય આનન્દનો આવિર્ભાવ પ્રસારતી, અન્તઃકરણના અમ્બોધિમાં અધ્યાત્મરસના વામ્ભ વાગ્ભ મોજાઓને ઉછાળતી, પૂજ્યપાદશ્રીની અમૃતવાણીનું સારભૂત અવતરણ અહીં આપવામાં આવ્યું છે
શ્રીપાળનગર, મુંબઈ – ૬
—મુનિ ભાનુચન્દ્રવિજય
તા ૨–૮–૧૯૭૭