________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સન્ડેશ”
૧૫૫ રાજર્ષિ વાલી તો ખરેખર ક્ષમાશ્રમણ હતા; ક્ષમાસાગર હતા. એમણે ક્ષમા આપી.
પાપનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરનારા ધર્માત્મા છે
જૈન દર્શન કહે છે કે પાપ કરે તે પાપી જ કહેવાય તેવો એકાન્ત નિયમ નથી. પાપ કરીને પણ જેના અંતરમાં અત્યંત પશ્ચાત્તાપ થાય છે, એ હકીકતમાં પાપી નથી; પણ ધમાં છે. જીવનના છેલ્લા સમયે પણ જે જીવનના સઘળાં પાપોનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરે છે એ પાપાત્મા નથી પરંતુ ધર્માત્મા છે.
બાકી જગતમાં પાપ કોણ નથી કરતું? કાચના ઘરમાં રહેનારો જીવ જે બીજાના કાચના ઘર પથ્થર મારતો હોય; પોતે પાપી છતાં બીજાને પાપી કહીને જે વગોવણી કરતો હોય તો તે જરાય સારી રીતિ નથી. પાપ કરીને ય પાપ કર્યા બદલ ઉગ્ર પશ્ચાત્તાપ કરનારા આત્માઓ આ જગતમાં આંગળીના વેઢે ગણાય એટલા છે. રાવણ પાપ કરવા છતાં પશ્ચાત્તાપ કરનારા હતા, માટે જ તે ધર્માત્મા કહેવાને લાયક બન્યા.
નોંધ : આ પ્રવચનના અવતરણ-સંકલનમાં શ્રીજિનાજ્ઞાથી
વિરુદ્ધ અથવા પ્રવચનકાર પૂ. ગુસૂદેવશ્રીના આશયથી વિરુદ્ધ લખાયું હોય તો તે બદલ અંતઃકરણથી મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
--અવતરણકાર
-
%
2