________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ”
૧૧ એક પડ્યો, પ્રેમમાં..પ્રણયનો ભોગ થયો. જીવન ઝેર થઈ ગયું. અર્ધપાગલની દશામાં ભટકવા લાગ્યો.
બીજે...ત્રીજે...પાંચમો...પચાસમો...પ્રણય : પ્રણયભંગ: જીવનનું ઝેર : પાગલ દશા.
રે! પણ શું કરવા ?
ચૌદ વર્ષની એક કુમારિકા! કપડાની નટખટમાં પડી; પફ-પાવડરના લપેડામાં પડી...યુવાનોના આકર્ષણે અટવાઈ
ગુમાવ્યું શીલ; ગુમાવ્યું નૂર; ગુમાવ્યું હીર...અને તોય...એની બહેનપણીઓ એ જ માર્ગે..એના જ પગલે.. સહુએ ગુમાવ્યું.
જીવન જીવે છે એ બધી; મરવા ખાતર...હસે છે એ બધી, સૂકું-ફી : દેખાવ ખાતર.
આ સોસાયટીએ, મિત્ર–મંડળોએ, પર્યટન અને પરિસંવાદોએ ન જાણે કેટલા આત્માઓના હીર હણ્યાં હશે ? તેજ ચૂંથ્યાં હશે ?
હાય! જેનું સ્મરણ કરતાં ય કંપ વછૂટી જાય છે તે સંતતિનિયમન! સબંધી! ગર્ભપાત!
એક ભાઈ “સ્મગલિંગમાં ખૂબ કમાયા...એમણે એના મિત્રને વાત કરી.. “મૂકને બીજી પંચાત...સ્મગલિંગમાં એક સાથે ધૂમ કમાણું છે. રાતોરાત માલદાર થઈ જવાય છે.” અને એનો મિત્ર પણ “સ્મગલિંગમાં ઝંપલાવે છે. એ પણું રાતોરાત માલદાર થઈ જાય છે. પરંતુ કોઈ કશો વિચાર પણ કરતું નથી કે આ કેટલું ભયંકર છે? આમાં કેવું ભયંકર નુકસાન છે?
રે! ત્યાં તો જાણે હોડ બકી છે સહુએ પહેલાં પહોંચવાની.
એકને, બેને, બસ જણને માઠું ન લાગ્યું. એટલે આખા સમાજને માઠું નથી લાગ્યું.
મોજથી સહુએ શેતાનને અંતરમાં બેસાડી દીધો છે ! નારીએ લજ્જાનાં વસ્ત્રો ફેંકી દીધાં છે ભારે બહાદુરીપૂર્વક.
પુરુષે તોડી ફોડી નાખ્યાં છે; પરંપરાગત બંધનો! મૂલ્યો અને ગૌરવો! એક પાપ ! સાત વાર થાય કે હૈયું નઠોર બને......
એક પાપ? સાત વ્યક્તિઓને કરતું દેખાય કે પાપ પ્રત્યેની અછૂતતા મટી જાય; સૂગ નીકળી જાય; ભય નિર્મૂળ થઈ જાય.
આવા જૂઠા અભિગમ ધરાવતા માનવોનો આ સંધ કેમ કહેવાય? આને તો માનવ–ટોળું જ કહેવું ઘટે.
