________________
૧૩૩
રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ”
જે તે વૈદિક પરમ્પરાને માનનારો હોય તો એમ બોલી ઊઠે છે કે, “મારા માથે હજાર હાથનો ધણું બેઠો છે. એને ગમ્યું તે ખરું. ભગવાનની ઈચ્છા આવી જ હશે તેથી આમ બન્યું. આ મારો સગો દીકરો મારી સામે પૈસા ખાતર કોર્ટે ચઢયો છે. પણ કાંઈ વાંધો નહિ! ભગવાન કદાચ આ જ રીતે મારી કસોટી કરતા હશે.”
જે તે જૈન પરમ્પરાને વરેલો હશે તો, જગત્કર્તત્વના મતે પણ ઇશ્વરને ય છેવટે જેની સામે જવું પડે છે, તે કર્મને જ પ્રાધાન્ય આપશે. અને કહેશે કે, મારા જ પાપકર્મોના ઉદય થયા હોય તેમાં બીજો કોઈ શું કરે? છોકરો ય શું કરે? મારી સામે એણે દાવો માંડ્યો. ભલે એમાં એનો કોઈ દોષ નથી. બધું કર્મના ગણિત પ્રમાણે બને જ જાય છે. એમાં વળી શોક શો ?”
વધુ પાપો ક્યાં? સુખીઓને ત્યાં
પાપો વધ્યા છે ક્યાં? સુખીઓને ત્યાં જ ને? કેટ-કેટલાં છે સુખીઓનાં જીવનમાં પાપ ? દુ:ખીઓ તો બિચારા એવા પાપ કરી શકતા નથી. પાપો કરવાની સામગ્રીઓ–અત્યન્ત સુન્દર રૂ૫, ઢગલાબંધ સમ્પતિ, હૃષ્ટપુષ્ટ શરીર, જોરાવર જુવાની, બધા જ પ્રકારની અનુકૂળતાઓ,–આ બધું શ્રીમો પાસે છે. જેની પાસે નોટોની થપીઓ છે. એને ઘણું મોટા પાપ કરવાનું પણ સહેલ થઈ પડે છે! દુ:ખીઓ પાસે આમાનું કાંઈ નથી.
એમને તો બિચારાઓને એક ટંકના ભોજનના ય ફાંફા છે. એ શી રીતે વિલાસી જીવનનાં પાપ આચારી શકે?
સુખીઓના જીવનમાં પણ જે ઈશપ્રીતિ અને પાપભીતિ પ્રવેશી જાય તો સુખના કાળમાં આવી જતું ભોગો પ્રત્યેનું પાગલપણું અને તેમાંથી જન્મ પામતું પાપોનું આચરણ બનેય દર થઈ જાય. શું સંસાર સદા લીલોછમ રહેશે?
શું તમે એમ માનો છો કે તમારી પેઢીઓ કદી પણ ઊઠી જવાની નથી?
શું તમે એમ માનો છો કે તમારા જીવનના બધા ય વર્ષો આવાને આવા જ પસાર થવાના છે?
શું તમે માનો છો કે તમારા બંગલાઓ અને ફલેટોમાં સદા કાળ સ્વર્ગ રહેવાનું છે?
શું તમે એમ માનો છો કે તમારા પત્ની કે બાળકો ક્યારેય પણ છેહ દેવાના જ નથી ?
